Hoofd Kenniscentrum Van Lanschot
Fiscaal aantrekkelijk schenken: benut de vrijstellingen en verschillende tarieven
Sinds 2018 besteedt Van Lanschot in de maand november in een aantal blogs aandacht aan het onderwerp ‘schenken’. In 2018 stond de schenking aan kinderen centraal, in 2019 de schenking aan goede doelen, in 2020 de schenking aan kleinkinderen en in 2021 was het thema ‘schenken met behoud van zeggenschap’. Dit jaar gaat de blogserie over fiscaal aantrekkelijk schenken. In deze eerste blog vertel ik u meer over bepaalde vrijstellingen en de tariefopbouw van de schenkbelasting.
1. Benut de vrijstellingen
De meest eenvoudige manier om fiscaal aantrekkelijk te schenken, is door gebruik te maken van de vrijstellingen. Zo kunt u ieder kind, ongeacht de leeftijd, jaarlijks een bedrag onbelast schenken binnen de algemene vrijstelling. Deze vrijstelling wordt ieder jaar geïndexeerd en bedraagt in 2022 € 5.677. Voor een schenking aan bijvoorbeeld kleinkinderen of andere familieleden of vrienden geldt een jaarlijkse vrijstelling van € 2.274 per persoon.
Naast de algemene vrijstelling zijn er nog enkele eenmalige verhoogde vrijstellingen waar u misschien gebruik van kunt maken. Zo is het mogelijk om uw kind eenmalig een belastingvrij bedrag van € 27.231 te schenken als uw kind tussen de 18 en 40 jaar is, of als uw kind 40 jaar of ouder is en een echtgenoot of partner jonger dan 40 jaar heeft. Deze verhoogde vrijstelling kan overigens niet in hetzelfde jaar gebruikt worden als de algemene vrijstelling. Als de schenking gebruikt wordt voor een dure studie van uw kind (minimaal € 20.000 per jaar), mag deze eenmalige verhoogde vrijstelling nog verder verhoogd worden tot € 56.724. Let op: hier zijn aanvullende voorwaarden aan verbonden, zoals bijvoorbeeld de vastlegging van de schenking in een notariële akte. In de praktijk wordt de verhoging voor de studie nauwelijks gebruikt.
Het kabinet heeft aangegeven deze schenkingsvrijstelling voor de eigen woning per 2023 te verlagen naar € 28.947. In 2024 wordt deze vervolgens helemaal afgeschaft.
De verhoogde vrijstelling voor de eigen woning van uw kind wordt in de praktijk veel vaker gebruikt. Deze vrijstelling bedraagt in 2022 € 106.671 en wordt ook wel ‘de jubelton’ genoemd. Ook grootouders of bijvoorbeeld (oud)ooms of -tantes en zelfs niet-familieleden kunnen dit bedrag belastingvrij schenken aan iemand tussen de 18 en 40 jaar (of ouder, maar dan met een partner tussen de 18 en 40 jaar). Deze schenking moet dan gebruikt worden voor de eigen woning, bijvoorbeeld voor de aankoop, verbouwing of verbetering van de eigen woning of voor het aflossen van een eigenwoningschuld. Het kabinet heeft aangegeven deze schenkingsvrijstelling voor de eigen woning per 2023 te verlagen naar € 28.947 (gelijk aan de gewone eenmalige hoge vrijstelling voor kinderen). In 2024 wordt deze vervolgens helemaal afgeschaft.
Wilt u de jubelton nog gespreid over de komende twee jaar schenken? Dan maakt het volgens de Belastingdienst niet uit of u dit jaar een belastingvrije schenking voor de eigen woning geeft die hoger of lager is dan de jaarlijkse vrijstelling in 2022 (€ 5.677 voor een schenking van uw (klein)kind en € 2.274 voor een schenking aan andere personen). Wel moet u voldoen aan de voorwaarden en de vrijstelling in 2022 én 2023 aanvragen in de aangifte schenkbelasting.
Schenkingen aan een goed doel met ANBI-status of aan een sociaal belang behartigende instelling (SBBI) zijn geheel vrijgesteld van schenkbelasting. Bij een SBBI moet u denken aan bijvoorbeeld een sport- of muziekvereniging. Onder bepaalde voorwaarden kunt u deze schenkingen mogelijk ook nog aftrekken voor de inkomsten- of vennootschapsbelasting.
| Vrijstellingen schenkbelasting 2022 |
|
|---|---|
| Kinderen (jaarlijks) | € 5.677 |
| Kinderen 18 t/m 39 jaar eenmalig OF verhoogd indien dure studie (onder voorwaarden) OF verhoogd indien voor eigen woning (onder voorwaarden) |
€ 27.231 € 56.724 € 106.671 |
| Schenking voor eigen woning anders dan van ouder leeftijd verkrijger 18 t/m 39 jaar, eenmalig |
€ 106.671 |
| Overige verkrijgers (jaarlijks) | € 2.274 |
2. Benut de tariefverschillen
Wilt u een hoger bedrag schenken dan de vrijstelling waar u een beroep op kunt doen, dan is over de eerste € 130.425 boven de vrijstelling schenkbelasting van 10% verschuldigd en over het meerdere 20%. De tarieven van 10% en 20% gelden voor een schenking aan uw partner of kinderen. Voor een schenking aan uw kleinkinderen geldt een tarief van respectievelijk 18% en 36%. Voor een schenking aan overige familieleden of andere verkrijgers gelden tarieven van 30% en 40%. Door periodiek gebruik te maken van de vrijstellingen en de eerste schijf, kunt u uw toekomstige nalatenschap al verkleinen. U bespaart daarmee het verschil tussen de eerste en de tweede schijf ten opzichte van de vererving van datzelfde vermogen. Voor de erfbelasting gelden namelijk dezelfde schijven en tarieven.
Een voorbeeld
Stel u heeft een vermogen van € 1 miljoen en uw kind is enig erfgenaam. Zonder schenkingsplan wordt bij uw overlijden ca. € 850.000 (het meerdere boven de kindvrijstelling van de erfbelasting + eerste schijf) belast met erfbelasting tegen 20%. Door bij leven gedurende zes jaar € 135.000 te schenken (schenkingsvrijstelling + eerste schijf) is maximaal 10% schenkbelasting verschuldigd. De besparing is ca. € 85.000.
| Tarieven schenk- en erfbelasting 2022 |
|||
|---|---|---|---|
| Belaste verkrijging | Tariefgroep I Partner en kinderen |
Tariefgroep IA |
Tariefgroep II Overigen |
| 0 - € 130.425 | 10% | 18% | 30% |
| > = € 130.425 | 20% | 36% | 40% |
Ook belangrijk om te weten:
-
Schenkingen bij elkaar optellen
Voor de bepaling van de vrijstelling en de hoogte van de schenkbelasting moeten soms schenkingen bij elkaar worden geteld. Zo worden schenkingen van personen die elkaars partner zijn aan dezelfde persoon bij elkaar geteld. Schenkingen van beide ouders aan een kind worden altijd bij elkaar opgeteld, ook al zijn de ouders gescheiden. Maar als opa en oma gescheiden zijn, dan mag een kleinkind van ieder € 2.274 belastingvrij ontvangen. Schenkingen door dezelfde persoon aan partners worden ook bij elkaar geteld. Als u aan uw kind en aan zijn partner ieder € 100.000 schenkt, worden de schenkingen bij elkaar geteld en wordt het meerdere boven de € 5.677 belast met schenkbelasting. Over € 130.425 is dan 10% verschuldigd en over € 63.898 20%.
-
Aangifte schenkbelasting
Voor schenkingen die binnen de jaarlijkse vrijstelling vallen, hoeft de begiftigde geen aangifte schenkbelasting te doen. Wordt er meer geschonken, dan moet de begiftigde voor 1 maart van het volgende jaar aangifte doen. Voor schenkingen in 2022 moet dat dus voor 1 maart 2023. Bij gebruik van de eenmalige hoge vrijstelling moet altijd aangifte worden gedaan, ook al is er geen schenkbelasting verschuldigd.
- Eigen doelstellingen
Voordat u daadwerkelijk gaat schenken, moet u uzelf eerst de vraag stellen: is het – gezien mijn financiële situatie – wel verstandig om te schenken? Het is belangrijk dat u onderzoekt of u zelf voldoende vermogen overhoudt voor de door u gewenste levensstijl, nu én in de toekomst. Dit geldt zeker als u met een schenkingsplan gaat werken. U krijgt daarbij te maken met lastige vraagstukken: hoe ziet mijn inkomen er bij pensionering uit? Wat is de invloed van inflatie op mijn vermogen? Wat als het rendement op mijn vermogen tegenvalt? Met welke kosten moet ik rekening houden als ik later zorg nodig heb? Wat gebeurt er als ik of mijn partner overlijdt?
Ruimte om te schenken?
Met Vermogensregie brengen wij de antwoorden op bovenstaande vragen helder voor u in beeld. We analyseren uw huidige en toekomstige inkomens- en vermogenspositie en vervolgens bekijken we samen met u in hoeverre u uw doelstellingen kunt realiseren. Daarmee wordt ook inzichtelijk welke financiële ruimte u heeft om vermogen over te dragen.
Schenken aan uw kleinkind?
Met een Evi4Kids beleggingsrekening kunt u uw kleinkind financieel op weg helpen. Bijvoorbeeld voor grote zaken later: een studie, het starten van een eigen bedrijf, het kopen van een huis.
Wilt u schenken aan een minderjarig kleinkind? Kies dan voor Evi4kids. Nadat de rekening is geopend, ontvangt uw kleinkind alvast een leuk cadeautje van Evi.
Is uw kleinkind ouder dan achttien jaar en wilt u een schenking doen? Kies dan voor een Evi Beheer beleggingsrekening.
In deze serie
Dit is de eerste blog in de blogserie over fiscaal aantrekkelijk schenken. De komende maand verschijnen er nog drie blogs. Daarin behandel ik de schenking van een oud-regime lijfrente, het schenken van onroerend goed en het schenken vlak voor overlijden.
Geschreven naar de stand van zaken op 03 november 2022.
Hanneke Kroonenberg is hoofd Kenniscentrum bij Van Lanschot. Haar primaire aandachtsgebied is financiële planning voor de directeur-grootaandeelhouder en de vermogende particulier.