directeur Healthcare
De overeenkomst tussen een nertsenfokker, een kolencentrale en een medisch specialist
Over het bizarre rijtje uit de titel struikel ik tijdens het lezen van een brief genaamd ‘Transformatie passende zorg en medisch specialistische bedrijven’. Deze is op 13 december 2022 geschreven door Ernst Kuipers, minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), en geadresseerd aan de Tweede Kamer. In de brief valt te lezen: ‘De uitvoering van een compensatieregeling is een complexe en omvangrijke taak die een zorgvuldige uitvoering behoeft en waarmee veel tijd gemoeid is. Dit is ook gebleken uit ervaringen rond het verbod van nertsenfokkerijen en kolencentrales’.
Vrijgevestigde zorgaanbieders
Voor de goede orde: in deze brief gaat het over de eindeloos durende discussie over de opheffing van het vrije beroep van medisch specialisten. Een discussie die los staat van de realiteit, zo blijkt uit een rapport van de BDO waarin juist wordt ingegaan op de groei van het aantal vrijgevestigde zorgaanbieders. Ik merk dat de zin die ik heb uitgelicht bij me blijft hangen en me onrustig maakt. Zou de minister van Volksgezondheid tijdens het schrijven niet schrikken van dit soort vergelijkingen? En wie controleert dit soort teksten?
De rode draad blijft dat medici in loondienst geen last zouden hebben van ‘perverse prikkels’, die voor te dure en onnodige zorg zorgen.
Perverse prikkels
Het is niks nieuws dat we als samenleving al enkele jaren minder enthousiast zijn over het ondernemerschap van de medisch specialist. De argumenten van bestuurders en politici voor loondienst veranderen in de loop van de tijd, maar de rode draad blijft dat medici in loondienst geen last zouden hebben van ‘perverse prikkels’, die voor te dure en onnodige zorg zorgen. Woorden hebben betekenis en dit woord zegt al voldoende als je het leest. Dit soort prikkels willen we zeker niet!
Persoonlijk denk ik dat het niet gaat om die prikkels, maar domweg om macht. Wie is de baas en hoe controleren we een autonome dokter? Overigens gaat de aversie tegen ondernemers niet alleen over dokters. Terwijl ik dit schrijf, zit de minister-president met een enorme afvaardiging vanuit het kabinet in het Catshuis om het te hebben over het ondernemersklimaat in Nederland. VNO NCW heeft het over een vrije val en op BNR spreken ze over Nederland als ‘het Venetië van vroeger’. Daar waren ze dromend van een wereldrijk ineens hun positie kwijt.
Hoge zorgkosten
Terug naar onze dokters. Als dat vrije beroep zo slecht is dat dit soort vergelijkingen gemaakt worden, is het goed om met voorbeelden te komen die aantonen wat er allemaal mis is. Het blijft wat mij betreft nu wel erg anekdotisch. Begin eens met een goede analyse van de verschillen tussen de maatschappen en de collega’s in loondienst. Toon aan dat de zogenaamde perverse prikkels zorgen voor hoge zorgkosten in Nederland en dat er een gebrek is aan een gelijke gerichtheid tussen ziekenhuis en medische staf.
Laten we trots zijn op de zorgprofessionals die elke dag geweldige zorg leveren in Nederland.
Uiteraard helpen vage beschuldigingen en druk zetten niet bij het oplossen van de oplopende zorgkosten. Zo’n groot probleem oplossen, gaat mogelijk sneller op basis van vertrouwen en samenwerking. Laten we trots zijn op de zorgprofessionals die elke dag geweldige zorg leveren in Nederland. En of ze nou in loondienst werken of vrijgevestigd of zzp’er zijn, volgens mij staan ze elke dag samen klaar.
Fear of collapse
Een ander model waar minister Kuipers in zijn brief naar verwijst, is de National Health Service (NHS) in het Verenigd Koninkrijk. Ooit een geweldig systeem, maar inmiddels onderhevig aan verval. In de Economist van 18 november 2022 vindt u een artikel waarin een ‘fear of collapse’ wordt geconcludeerd. Dat willen we natuurlijk niet. Dan toch liever samenwerking. Was dat laatste niet het thema van dezelfde minister van VWS?
Chris Zegers is directeur Van Lanschot Healthcare, telefoon 06 50 64 78 99, e-mail c.zegers@vanlanschot.com.