Als u een fiscale partner heeft (gehuwden en in sommige gevallen samenwoners) dan mag u het box 3-vermogen in de aangiftes verdelen tussen u en uw partner. Dit mag ook als het vermogen maar van een van u beiden is. Stel u heeft een box 3-vermogen van € 2.000.000 en uw partner heeft geen vermogen. Door het box 3-vermogen evenredig te verdelen tussen u en uw partner bespaart u gezamenlijk circa € 3.800 belasting. Uw partner betaalt dan wel box 3-belasting, maar kan dat terugvorderen van u.

Eind 2021 heeft de Hoge Raad bepaald dat er in box 3 belasting geheven moet worden op basis van het werkelijk behaalde rendement. Op basis van die uitspraak heeft de staatssecretaris herstelwetgeving ingevoerd, de zogenoemde spaarvariant. Als de box 3-belasting op basis van de spaarvariant lager is dan de box 3-belasting op de wettelijke manier, dan houdt de Belastingdienst automatisch rekening met de lagere belasting. Daar hoeft u zelf dus niets voor te doen.

Is uw aftrekbare hypotheekrente vrijwel gelijk aan het eigenwoningforfait? Dan is het belangrijk om te bekijken bij wie u de eigen woning opgeeft. In het verleden was het altijd aantrekkelijk om dit te doen bij de partner met het hoogste inkomen. Maar dat is nu anders.

Voorbeeld
U heeft een bruto inkomen uit loondienst van € 80.000. Dan betaalt u belasting in de hoogste schijf van box 1 (49,5%). De aftrekbare hypotheekrente is € 7.000 en uw eigenwoningforfait is ook € 7.000. De belasting over het eigen woningforfait is in dat geval € 3.465 en de besparing over de hypotheekrente is maar € 2.800. Die aftrek is over 2022 namelijk beperkt tot 40%. Per saldo betaalt u dus € 665. Als uw partner een inkomen heeft dat lager is dan circa € 69.400, dan kunt u de eigen woning beter bij uw partner opgeven. Het belastingtarief waar het eigenwoningforfait tegen belast wordt, is dan namelijk gelijk aan het belastingtarief waartegen de rente afgetrokken wordt. Zo bespaart u € 665.

De komende jaren wordt het verdelen van de inkomsten uit eigen woning nog veel belangrijker, omdat de hypotheekrenteaftrek vanaf 2023 voor inkomens boven de € 73.000 beperkt is tot maximaal 36,93%.

Ook als de aftrekbare kosten (rente, erfpachtcanon en dergelijke) hoger zijn dan de bijtelling van het eigenwoningforfait kan het nog steeds aantrekkelijk zijn om het negatieve saldo toe te rekenen aan de minst verdienende partner. Zeker als de minst verdienende partner een inkomen heeft dat tussen de ca. € 21.300 en € 69.400 ligt. Dan is er namelijk nog een extra besparing, omdat er door de aftrek recht is op een hogere algemene heffingskorting.

In het aangifteprogramma kunt u kiezen voor de optie om samen aangifte te doen. Als u daarvoor kiest, kunt u vrij makkelijk de verdeling aanpassen om te kijken welke verdeling het meest optimale resultaat geeft.

Het is mogelijk om uitstel aan te vragen en de aangifte pas na 1 mei in te leveren. U moet er dan rekening mee houden dat de Belastingdienst rente in rekening brengt over de te betalen belasting. De rente bedraagt 4% (op jaarbasis).

Dat schenkingen aan goede doelen met een ANBI-status boven een bepaalde drempel fiscaal aftrekbaar zijn voor de inkomstenbelasting is vaak wel bekend. Maar wist u ook dat er een extra giftenaftrek is voor giften aan goede doelen die een culturele instelling (culturele ANBI) zijn? Bij een culturele ANBI mag u 1,25 keer het bedrag van de gedane gift invullen voor de giftenaftrek. Deze extra aftrek wordt toegepast over maximaal € 5.000 van de giften die u aan culturele instellingen hebt gedaan. Als u bijvoorbeeld € 1.000 geeft aan een culturele instelling, dan kunt u € 1.250 in aftrek brengen.

Op de website van de Belastingdienst kunt u nagaan of een instelling een culturele ANBI is. Achter de naam van de instelling staat dan ‘Cultuur’ vermeld in de activiteitenkolom.

Naast giften kunt u ook sommige ziektekosten (boven een bepaalde drempel) en partneralimentatie in aftrek brengen. Net als bij giften is ook de aftrek van ziektekosten en partneralimentatie in box 1 beperkt tot maximaal 40%. Bij deze aftrekposten kan het aantrekkelijk zijn om ze toe te rekenen aan de minst verdienende partner als die een inkomen heeft tussen de € 21.300 en € 69.400.

In 2022 kunt u geen studiekosten meer aftrekken. Deze belastingaftrek is vervangen door het Stap-budget. Dit is een subsidie van maximaal € 1.000 per jaar voor opleiding en ontwikkeling.

Heeft u over een periode van drie jaar sterk wisselende inkomsten in box 1? Dan kan het voordelig zijn om uw inkomen te middelen. In welke situaties is dat mogelijk? U heeft bijvoorbeeld een eenmanszaak met sterk wisselende inkomsten, u bent als student net gaan werken of u bent juist gestopt met werken. Bij middeling telt u de inkomens van box 1 van drie aaneengesloten jaren bij elkaar op. De uitkomst deelt u daarna door drie. Over de uitkomst daarvan – het gemiddelde inkomen – berekent u per jaar opnieuw de belasting.

Is het totaal van de nieuwe belastingbedragen lager dan van de oude belastingbedragen en is het verschil groter dan € 545? Dan kunt u belasting terugkrijgen. Het middelingstijdvak mag geen overlap hebben met een ander middelingstijdvak. U mag elk jaar maar één keer benutten in een middelingsperiode. Op de website van de Belastingdienst vindt u meer informatie en een formulier om een verzoek tot middeling te doen.

Let op: de middelingsregeling is met ingang van 2023 afgeschaft. De laatste periode waarover middeling kan worden aangevraagd zijn de belastingjaren 2022-2023-2024.