Hoofd Kenniscentrum Van Lanschot
Kamervragen box 3: voorlopige antwoorden bekend
De Tweede Kamer heeft eind 2021 diverse vragen gesteld naar aanleiding van de uitspraak van de Hoge Raad over de belastingheffing in box 3. De staatssecretaris heeft op 24 januari 2022 uitstel gevraagd voor de beantwoording van die vragen, maar op aandringen van de Kamer heeft hij op 28 januari toch voorlopige antwoorden geformuleerd. Daarbij geeft hij aan dat het op dit moment alleen mogelijk is om op hoofdlijnen te antwoorden, omdat er nog veel in onderzoek is. De voorlopige antwoorden worden meegenomen in het Tweede Kamerdebat op 2 februari.
Uitspraak Hoge Raad belastingheffing box 3
De Hoge Raad heeft geoordeeld dat de box 3-heffing van 2017 en 2018 in strijd is met het eigendomsrecht en het discriminatieverbod. Voor de gevallen waarin het werkelijke rendement op vermogen lager is dan het forfaitaire rendement, moet de Belastingdienst de box 3-belasting berekenen op basis van werkelijke rendementen. Maar de Hoge Raad heeft niet aangegeven wat “werkelijk rendement” is. Daarom blijft het in deze uitspraak helaas onduidelijk of naast huurinkomsten, dividenden en rente bijvoorbeeld ook ongerealiseerde vermogenswinsten tot het werkelijke rendement behoren. De Hoge Raad heeft de wetgever en de politiek voor een lastig vraagstuk geplaatst.Kamervragen met voorlopige antwoorden
Hieronder leest u een selectie van de belangrijkste Kamervragen, met daarbij de voorlopige antwoorden van de staatssecretaris:Vraag 2
Hoe beoordeelt u deze verregaande en principiële uitspraak, welke consequenties zitten er volgens u aan vast en had het eerder overstappen naar heffen op basis van gerealiseerd rendement niet voor de hand gelegen?
Antwoord vraag 2
Het arrest van de Hoge Raad heeft grote impact voor zowel burgers als de Belastingdienst en hoe om te gaan met de gevolgen van het arrest zijn voor mij van de grootste prioriteit. Er wordt hard gewerkt aan een werkbare oplossing voor de uitvoering van het arrest. Momenteel zijn nog niet alle gevolgen van het arrest helder. Daarnaast is de beoordeling welke oplossingsrichtingen maakbaar en haalbaar zijn voor de uitvoering, wat oplossingsrichtingen vragen van burgers en of dit voor hen haalbaar is nog niet afgerond. De overgang naar een stelsel op basis van werkelijk rendement is een complexe wijziging. In het verleden zijn op dit vlak diverse stappen gezet om deze overgang voor te bereiden. Vorig jaar heeft het kabinet PwC gevraagd onderzoek te doen naar de praktische mogelijkheden om over de (digitale) informatie te beschikken die noodzakelijk is voor een moderne en uitvoerbare heffing over het werkelijk behaalde rendement. De resultaten uit dit onderzoek dragen bij aan het werk dat wordt verricht om een voorstel voor een heffing naar werkelijk rendement uit te werken.
Vraag 3
Kunt u gezien de zeer recente uitspraak van 24 december 2021 van de Hoge Raad nogmaals antwoord geven op de vraag of u van mening bent dat de huidige box 3 heffing nog tot 2025 overeind kan blijven, nu naast bovengenoemde uitspraak ook deze uitspraak er van de Hoge Raad er ligt? Indien ja, zou u dat dan willen onderbouwen?
Antwoord vraag 3
De wetgeving is momenteel niet in lijn met het arrest van de Hoge Raad. Het is onwenselijk om deze situatie voort te laten bestaan tot de invoering van de vermogensrendementsheffing over het werkelijke rendement met de beoogde inwerkingtredingsdatum 2025. Onderzocht wordt wat de mogelijkheden zijn om de wetgeving eerder aan te passen.
Vraag 5
Wat zijn de gevolgen van de uitspraak van de Hoge Raad voor spaarders die bezwaar hebben gemaakt en kunt u een inschatting geven van de budgettaire gevolgen van de uitspraak? Kunt u ook een inschatting maken van de budgettaire gevolgen indien alle spaarders in box 3 een teruggave zouden krijgen, op basis van de aangiftegegevens die bekend zijn bij de Belastingdienst, waarin spaarders hun bank- en spaartegoeden en hun box 3-vermogen aangeven?
Antwoord vraag 5
Het bieden van rechtsherstel heeft grote budgettaire consequenties. De omvang van de budgettaire gevolgen is onder andere afhankelijk van de interpretatie van het arrest en de omvang van de groep burgers die in aanmerking komt voor rechtsherstel. De budgettaire gevolgen van de verschillende opties worden momenteel in kaart gebracht.
Vraag 11
Gaat u alleen rechtsherstel bieden voor mensen die bezwaar gemaakt hebben of gaat u rechtsherstel bieden voor iedereen die teveel box 3 belasting betaald heeft?
Antwoord vraag 11
De reikwijdte van de groep belastingplichtigen die in aanmerking komen voor herstel is op dit moment nog niet bepaald, maar wij zullen zeer serieus meewegen of de groep die geen bezwaar heeft gemaakt ook onder het rechtsherstel zal vallen. Zodra de uitwerking helder is, zal ik de Kamer hierover informeren.
Vraag 12
Deelt u de mening dat de Hoge Raad met zeer grote waarschijnlijkheid zal vaststellen dat het stelsel ook in de jaren 2019, 2020 en 2021 in strijd was/is met het EVRM en dat u gedwongen zult worden rechtsherstel te bieden?
Antwoord vraag 12
Het arrest is geldend recht per 24 december 2021. Naast de aanslagen van burgers die zijn aangesloten bij de massaal bezwaarprocedure over de jaren 2017 en 2018 heeft het arrest ook gevolgen voor alle aanslagen die per 24 december 2021 nog moeten worden opgelegd, voor alle aanslagen waarover al wordt geprocedeerd of zal worden geprocedeerd. De bezwaren tegen de box 3 heffing over 2019 en 2020 zijn aangewezen als massaal bezwaar, inmiddels circa 80.000 bezwaarschriften. De in de procedures over 2019 en 2020 geformuleerde rechtsvraag is nagenoeg gelijk aan die van de procedures 2017 en 2018. Het aan de Hoge Raad voorleggen van de rechtsvraag over het box 3 stelsel zal daarom voor 2019 en 2020 niet tot een ander oordeel over het box 3-stelsel leiden dan het oordeel gegeven in het arrest van 24 december 2021.
Beperkte duidelijkheid
De antwoorden op de Kamervragen geven nog maar deels duidelijkheid. Dat kan ook niet anders, want op 4 februari worden de contouren van de hersteloperatie door de Belastingdienst pas bekend gemaakt. Maar wellicht dat in het Kamerdebat van 2 februari toch al een tipje van de sluier wordt opgelicht.
Wij houden u via onze blogs op de hoogte van de ontwikkelingen inzake box 3. Heeft u een vraag over uw box 3-vermogen? Neemt u dan contact op met uw private banker.
Geschreven naar de stand van zaken op 31 januari 2022.
Ook interessant voor u
