Haagse streken, Snode Plannen

Chris Zegers
directeur Healthcare
  1. Inspiratie
  2. Vermogensregie
  3. 2021
  4. Haagse streken, Snode Plannen
medisch professional chirurgen

Haagse streken, Snode Plannen

Column
01 juni 2021
Er is een relatie tussen verbeelding en concrete plannen. Een Amerikaanse auteur verwoordde dat zo: ‘Eerst komt de gedachte. Daarna komt de organisatie van die gedachte in ideeën en plannen. Ten slotte komt de transformatie van de plannen naar de realiteit.’

Al jaren en wellicht decennia dromen onze bestuurders en politici van een loondienstverband voor de medisch specialist. De argumenten wisselen wat in de loop van de tijd, maar sinds een jaar of twee jaar zijn ze eruit: in loondienst zullen medici geen last meer hebben van 'perverse' prikkels die zorgen voor onnodige en te dure zorg. De gedachte is dat onze zorgsector, verlost van het juk van het ondernemerschap, zal bloeien als nooit tevoren. Dat we nu al tot de wereldtop behoren met onze ziekenhuiszorg en dat deze tegelijkertijd een van de goedkoopste is in Europa, is kennelijk niet relevant.*

Medisch specialisten zien het zelf dan ook anders. Zo hebben zij van de gelegenheid gebruikgemaakt om de informateur te voorzien van wat hartenkreten. Gewoon uit de dagelijkse praktijk en gericht op praktische verbetering. Onder het thema ‘Geef ruimte en vertrouwen’ komt de beroepsgroep met de volgende opsomming:

  1. Dring bureaucratisering en institutionalisering terug
  2. Papierwerk door de helft
  3. Digitale gegevensuitwisseling
  4. Ondersteunend personeel hoger op de politieke agenda

Volgens mij een duidelijke en herkenbare lijst en je zou denken: genoeg aanknopingspunten voor een gesprek.

Er spelen tegenwoordig wat sentimenten op het ministerie van VWS

Peter de Jong
Er ligt echter een behoorlijke uitdaging nu politici, al beland in de organisatie van de eigen gedachten, aan heel andere zaken zitten te denken. Wat minder praktisch wellicht maar, zoals Peter de Jong – managing director Brocacef – al liet weten in een interview: ‘Er  spelen tegenwoordig wat sentimenten op het ministerie van VWS.’ Hij vat die sentimenten samen als ‘angst voor bedrijven en weerstand om samen te werken.’ Dat verklaart misschien waarom het ondernemerschap van de specialist moet verdwijnen. Niet omdat er echt een reden is, maar gewoon omdat we in Nederland blijkbaar niet van ondernemers houden. Dat zijn slechteriken boordevol abjecte ideeën met daden gedreven door geld. Dat moet bestreden worden en dan begin je met een hele goede advocaat. Het lijkt geen toeval dat tijdens de formatie het Zuidas-kantoor AKD Benelux Lawyers ineens komt met een rapport onder de titel 'Juridisch onderzoek naar de overstap van vrijgevestigd medisch specialisten naar loondienst'. Een en ander in opdracht van de vaste commissie Volksgezondheid, Welzijn en Sport van de Tweede Kamer. Normaal heeft men het niet zo op met de Zuidas, maar voor deze gelegenheid blijkt het zakenbastion uitermate nuttig. 

De kosten van zorg zullen dalen door wegnemen perverse prikkel

Het rapport komt met duidelijke statements als ‘Loondienst zorgt voor meer gelijkgerichtheid’ en ‘De kosten van zorg zullen dalen door wegnemen perverse prikkel.’ Alle bewijs hiervoor ontbreekt en handig genoeg is daarom ook de disclaimer toegevoegd dat geen onderzoek is gedaan naar de haalbaarheid van de bezuiniging. Wel presenteert het rapport alvast een meevaller van circa € 2 miljard door de conclusie te trekken dat compensatie van goodwill, pensioen en andere zaken niet aan de orde hoeft te zijn. Ook hier weer voorzien van een disclaimer, dat er nog wel een zogenoemde fair balance-toets nodig is.  

Fair balance. Ik vraag mij af hoe menig jonge dokter daar tegenaan kijkt in het licht van deze discussie. Je zult maar een forse lening voor je goodwill hebben afgesloten om de inkoop mogelijk te maken. Een afspraak met het ziekenhuis, de zorgverzekeraar en de maatschap om binnen het adherentiegebied van het ziekenhuis te mogen werken, blijkt ineens geen waarde te hebben. Zou diezelfde overheid dan ook toestaan dat die goodwill in één keer wordt afgeschreven? Voor 2021 een punt van overleg met de accountant, lijkt mij. Politiek mag het dan een spel zijn om de keuze van jonge toetreders te beïnvloeden, maar praktisch zal het in elk geval de verhoudingen tussen de specialisten in diverse ziekenhuizen behoorlijk op scherp zetten.  

Het enige wat er nu nog te doen staat, is de transformatie van de plannen naar de realiteit. De behandeling van het dossier is een koningsdrama op zich. Dat de specialist in loondienst moet, is kennelijk een feit. De plannen zijn al gemaakt, waaronder de dreiging met onteigening, ondersteund door een bekend advocatenkantoor. Het moet nu alleen nog geregeld worden tijdens de formatie en dan is het doel bereikt.  

Je mag hopen dat men wat geleerd heeft van alle discussies rondom de toeslagenaffaire kinderopvang, waarbij tunnelvisie tot grote problemen heeft geleid. Het heeft er in het dossier 'Medisch specialist in loondienst' alle schijn van dat vooral sentiment de aanleiding is om hier zoveel druk op te zetten. Misschien toch maar even onze zegeningen tellen, elkaar écht opzoeken om een goed gesprek te voeren en argumenten uit te wisselen, om daarna tot overwogen gezamenlijke vervolgstappen te komen. Zoals Johan Cruyff al zei: ‘Winnen doe je met z’n allen.’

Chris Zegers is directeur Van Lanschot Healthcare, telefoon 06 50 64 78 99, e-mail c.zegers@vanlanschot.com.
Klik op de afbeelding om hem te vergroten.

Verdeling uitgaven aan gezondheidszorg 2018

*Grafieken Eurostat

Auth platform tracking pixel Login page tracking pixel