Hoofd Kenniscentrum Van Lanschot
Spoedwet: Skype-testament binnenkort juridisch geldig?
Recente ontwikkeling: de wet is op 21 april aangenomen. De maatregel geldt tot 1 september 2020 en kan telkens voor twee maanden worden verlengd. De ingangsdatum van de wet wordt bij koninklijk besluit vastgesteld en heeft mogelijk terugwerkende kracht tot 16 maart 2020.
De spoedwet biedt bijvoorbeeld rechtszekerheid aan mensen die nu in het ziekenhuis liggen
Wat betekent dit voor nu? Bij sommige notarissen is het al mogelijk om via Skype een testament op te maken. Voor iemand die in een verpleegtehuis verblijft of in een ziekenhuis op een corona-afdeling ligt, is dat op dit moment namelijk de enige mogelijkheid om een testament op te laten maken. De vraag is echter of dit rechtsgeldig is.
Met de spoedwet wordt rechtszekerheid geboden aan mensen die via Skype een testament willen opmaken. Bovendien wordt zo voorkomen dat nabestaanden straks juridische procedures moeten voeren over de geldigheid van zo’n Skype-testament. Het wetsvoorstel moet nog langs de Raad van State. Naar verwachting wordt het voorstel medio april 2020 in het parlement behandeld. Het is de bedoeling dat deze tijdelijke regeling na de coronacrisis weer wordt ingetrokken. Als de wet wordt aangenomen, is de verwachting dat deze met terugwerkende kracht zal gelden. Let op: zeker is dat nog niet.
Waarom een testament?
Door een goed testament te maken kunt u bepalen wie na uw overlijden uw vermogen of bepaalde zaken krijgt. Daarnaast kunt u mogelijk erfbelasting besparen. Ook kunt u met een testament bepaalde voorwaarden verbinden aan uw erfenis, bijvoorbeeld een bewind of uitsluitingsclausule. Als u onenigheid in de familie verwacht, kan een testament uitkomst bieden door een executeur met uitgebreide bevoegdheden aan te stellen.
Huwelijkse voorwaarden veranderen?
Het wijzigingen van huwelijkse voorwaarden kan soms tot een grotere belastingbesparing leiden dan het wijzigingen van een testament. Onderstaand een voorbeeld om dit toe te lichten.
De heer Verhulst heeft een vermogen van € 5 miljoen. Hij is gehuwd op huwelijkse voorwaarden (met koude uitsluiting) en heeft één zoon. Als hij overlijdt zonder testament, dan erven zijn vrouw en zoon ieder een gelijk deel en moeten beiden over hun verkrijging erfbelasting betalen.
Als de heer en mevrouw Verhulst vlak voor het overlijden van de heer Verhulst hun huwelijkse voorwaarden veranderen in een algehele gemeenschap van goederen, is zijn nalatenschap geen € 5 miljoen, maar slechts € 2,5 miljoen. De andere € 2,5 miljoen is door het wijzigen van de huwelijkse voorwaarden al eigen vermogen van zijn vrouw geworden. De staatssecretaris heeft in een besluit nadrukkelijk bevestigd dat dit geen schenking is, dus zijn vrouw betaalt daarover geen erfbelasting. Vervolgens krijgen zijn vrouw en zoon ieder € 1,25 miljoen als erfenis. In totaal betalen zij door het wijzigen van de huwelijkse voorwaarden dan € 500.000 minder erfbelasting.
Moet een wijziging van huwelijkse voorwaarden ook plaatsvinden in het bijzijn van de notaris? Nee, op dit moment is het al mogelijk om de huwelijkse voorwaarden via volmachten van man en vrouw te veranderen zonder fysieke bijeenkomst bij de notaris. De spoedwet is dus niet nodig om een wijziging van huwelijkse voorwaarden mogelijk te maken.
Laat u goed voorlichten door uw notaris of estate planner als u overweegt uw testament of huwelijkse voorwaarden aan te passen. Ook kunt u erover nadenken om een levenstestament op te stellen.
Wij wensen iedereen veel sterkte en bovenal een goede gezondheid toe in deze uitzonderlijke periode.
Geschreven naar de stand van zaken op 8 april 2020, aangevuld met Recente ontwikkeling op 21 april 2020.
Hoofd Kenniscentrum Van Lanschot
