Hoofd Kenniscentrum Van Lanschot
Hebt u geld geschonken en teruggeleend? Dan is een notariële akte nodig!
We komen het in de praktijk vaak tegen: ouders die nu willen schenken om later erfbelasting te besparen, maar nog wel de beschikking over het geld willen houden. Het vermogen zit bijvoorbeeld vast in onroerend goed, ze hebben het geld misschien zelf nog nodig of ze willen nog niet dat de volgende generatie het naar eigen goeddunken besteedt. In zo’n situatie geven wij u in overweging om bij de notaris een zogenoemde schuldigerkenning op papier te regelen.
Schenken en teruglenen
‘Ik ga schenken aan mijn kinderen, maar ik leen het meteen weer terug’ is een veelgehoorde oplossing om de notariskosten te vermijden. Maar werkt dat ook? Daar heeft de rechter onlangs een uitspraak over gedaan.
Per saldo hadden de ouders op deze manier € 90.000 geschonken en weer teruggeleend
Wat was het geval? Ouders maakten gedurende drie achtereenvolgende jaren aan ieder van hun zes kinderen € 5.000 over, onder de vermelding “schenking”. Vrij kort na de overboeking werd hetzelfde bedrag door de kinderen teruggestort naar de ouders onder de vermelding “lening”. Er was keurig een geldleningsovereenkomst opgemaakt, waarin bepaald was dat de ouders 6% rente verschuldigd waren en dat de lening uiterlijk bij overlijden van de langstlevende ouder afgelost moest worden. Tussentijds konden de kinderen de geldlening niet opeisen. Per saldo hadden de ouders op deze manier € 90.000 geschonken en weer teruggeleend. Bij het overlijden van de eerste ouder werd dit bedrag als schuld in de nalatenschap opgevoerd. Maar de belastinginspecteur weigerde de aftrek.
Uitspraak rechter
In de wet staan bepalingen opgenomen over “schenkingen ter zake des doods”. Dat zijn schenkingen die gedaan zijn met de strekking om pas bij overlijden uitgevoerd te worden. Die schenkingen komen bij het overlijden van de schenker te vervallen, tenzij van de schenking een notariële akte is opgemaakt of de schenking al bij leven uitgevoerd is (lees: betaald is).Omdat er geen notariële akte van de schenking was opgemaakt, bestond de schuld niet meer
De belastinginspecteur stelde dat het schenken en meteen weer teruglenen een samenstel van rechtshandelingen is waardoor er sprake was van een schenking ter zake des doods. Omdat er geen notariële akte van de schenking was opgemaakt, bestond de schuld niet meer. De rechtbank was het met de inspecteur eens. De schuld kwam dus niet in aftrek van de nalatenschap, waardoor de beoogde besparing van erfbelasting niet gerealiseerd werd.
Wat kunt u doen?
Hebt u ook geld geschonken en weer teruggeleend en wilt u voorkomen dat deze rechterlijke uitspraak op uw nalatenschap van toepassing wordt? Dan kunt u alsnog naar de notaris gaan en de gedane schenking notarieel bevestigen. Let op: u moet dan wel jaarlijks 6% rente betalen, ook over het verleden, anders gaat het alsnog mis. Een andere oplossing is het aflossen van de schuld vóórdat u overlijdt.
Overweegt u vermogen over te dragen? Neemt u dan contact op met uw private banker om de mogelijkheden te bespreken.
Geschreven naar de stand van zaken op 15 oktober 2020.