BV-m nieuwe bedrijfsvorm voor sociaal ondernemers?

Uit de Social Enterprise Monitor 2020 bleek dat 43% van de sociaal ondernemers in Nederland in 2019 winst heeft gemaakt, een stijging van 7% ten opzichte van 2018. Sociale ondernemingen zijn dus steeds meer van toegevoegde waarde voor de Nederlandse economie. In andere Europese landen is vaak al lang geregeld dat sociale ondernemingen formele steun ontvangen van de overheid, maar in Nederland is dat nog niet het geval. Als het aan de staatssecretaris ligt gaat dat op korte termijn veranderen.

Uit een onderzoek van de OECD uit 2019 blijkt dat sociale ondernemingen in Nederland vaak worden geconfronteerd met belemmeringen waardoor ze zich moeilijk kunnen ontwikkelen. Als belemmeringen worden genoemd: een gebrek aan institutionele erkenning, moeilijkheden om toegang te krijgen tot markten en financiën en het niet kunnen meten van hun maatschappelijke impact. De overheid zou een cruciale rol kunnen vervullen door deze belemmeringen aan te pakken en een ondersteunend beleids-ecosysteem te creëren.

Sociale ondernemingen hebben in Nederland nog geen aparte juridische positie. De meeste zijn een BV. Maar ook een stichting, vof of coöperatie worden gebruikt. Sommige sociale ondernemingen zijn een BV in combinatie met een (ANBI-)stichting. In andere Europese landen hebben sociale ondernemingen vaak al langer een bijzondere status of zelfs rechtsvorm. In het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld is er sprake van de ‘Community Interest Company’ (CIC) en in Frankrijk van de ‘Société a mission’.

In het laatste regeerakkoord was al opgenomen dat er meer ruimte en passende regels zouden moeten komen voor ondernemingen met sociale of maatschappelijke doelen. De staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat heeft de handschoen opgepakt en onderzoeken laten uitvoeren door KPMG en BMC. Hieruit bleek onder andere dat er behoefte is aan (h)erkenning van het maatschappelijke karakter van sociale ondernemingen. Met een nieuwe rechtsvorm, de BV-m, wil de regering hieraan tegemoet komen. De “m” staat hierbij voor “maatschappelijk”, omdat de term “sociale onderneming” een (te) letterlijke vertaling zou zijn van het Engelse social enterprise. Sociale ondernemingen zetten zich niet alleen in voor sociale doelen, maar ook voor milieudoelen. De staatssecretaris stelt dan ook voor dat er na invoering van de wet gesproken wordt over “maatschappelijke ondernemingen”.

Kenmerken BV-m

Met de voorbereiding van de BV-m wil het kabinet ondernemers de mogelijkheid bieden om te kiezen voor een maatschappelijke BV. De definitie van sociale ondernemingen uit het KPMG-rapport vormt het uitgangspunt bij de nadere uitwerking van deze wettelijke regeling. De kenmerken uit deze definitie worden uitgewerkt in een aantal vereisten waaraan de statuten en de onderneming moeten voldoen om een BV-m te kunnen zijn.

De staatsecretaris gaat nu verder met de uitwerking van de wettelijke regeling voor de BV-m. Daarnaast zullen enkele vervolgstappen worden uitgewerkt voor onder meer het verbeteren van de dienstverlening door de overheid aan maatschappelijke ondernemers. Denk hierbij aan het aanstellen van een “verbindingsofficier” die maatschappelijk ondernemers gaat begeleiden bij het vinden van de juiste experts.

Wat betekent dit voor u?

Veel maatschappelijke ondernemingen hebben naast financiering ook behoefte aan specifieke expertise of toegang tot netwerken om de verkoop van hun dienst of product te versnellen. Regelmatig zien wij dat ondernemende klanten zich hier graag voor willen inzetten. Met de invoering van de BV-m zal het eenvoudiger worden om een maatschappelijke onderneming te herkennen. En als (potentiële) investeerder in een BV-m kunt u er straks beter op vertrouwen dat de beoogde impact centraal staat en blijft staan. De inzet van de beoogde verbindingsofficier kan er daarnaast aan bijdragen dat uw niet-financiële ondersteuning ingezet kan worden waar het de meeste impact heeft. Nu is het eerst wachten op nadere berichten van de staatssecretaris.

Wilt u meer informatie over ondernemende filantropie (venture philanthropy) en het versterken van sociaal ondernemers? Ik help u graag. U kunt mij bereiken via a.r.mackay@vanlanschot.com of op 06 12 59 47 75.