Een goed doel opnemen in uw testament?

Een goed doel opnemen in uw testament is nog niet zo eenvoudig. Want hoe maakt u een doordachte keuze uit duizenden goede doelen? 5 vragen en 5 aandachtspunten om beter en makkelijker te selecteren.

Als u een goed doel op wilt nemen in uw testament, hoe maakt u dan uw keuze uit duizenden goede doelen? Welk goede doel mag met uw vermogen de wereld een beetje beter maken? Misschien hebt u al enkele organisaties in gedachten, maar het kan ook zijn dat u nog met die keuze worstelt. Met een goede voorbereiding vergroot u de kans dat uw nalatenschap een verschil maakt voor een goed doel dat u werkelijk aan het hart gaat.

Veel mensen geven tijdens hun leven al ruimhartig aan goede doelen. Uit het onderzoek van ‘Geven in Nederland’ in 2017 blijkt dat 81% van de huishoudens geeft aan goede doelen, gemiddeld € 352,- per jaar. Ook klanten die wij spreken, geven soms al jaren aan meerdere doelen. Vaak blijkt dan dat deze goede doelen uit gewoonte, traditie of vanuit een gevoel van verplichting worden ondersteund.

Is een instelling ook ten tijde van uw overlijden nog in staat aan uw wensen te voldoen?

En na enig doorpraten komt dan ook meestal naar voren dat lang niet al deze organisaties in aanmerking komen voor een deel van de nalatenschap. Veel van onze klanten willen met hun nalatenschap graag ‘een herkenbaar verschil’ maken bij een doel dat om een bepaalde reden belangrijk voor ze is. Ook horen we regelmatig dat ze onzeker zijn over hun (toekomstige) financiële situatie en daarom het uitvoeren van hun maatschappelijke ambities uitstellen.

Een goed doel kiezen: stel uzelf 5 vragen

Het selecteren van goede doelen voor uw testament kunt u op verschillende manieren benaderen. Bijvoorbeeld vanuit uw persoonlijke waarden, voorkeuren en interesses. Of u gaat na op welke manier u het meest kunt betekenen voor het gekozen onderwerp of de gekozen begunstigde. Bij het selecteren van goede doelen kunt u zichzelf (of elkaar) enkele vragen stellen, zoals:

Wat wil ik bereiken of veranderen? Gaat het om één of om verschillende onderwerpen? Hierbij kunt u denken aan wetenschappelijk onderzoek, armoedebestrijding of natuurbehoud.
Wie (of wat) wil ik helpen? Bepaal per onderwerp een doelgroep.
Waar op de wereld moet mijn hulp terechtkomen?
Wat laat ik na: geld, vastgoed, kunst of een bijzondere verzameling? Welk deel hiervan kan en wil ik aan goede doelen nalaten?
In hoeverre moet mijn nalatenschap herkenbaar besteed worden? Wil ik richting geven aan toekomstige bestedingen en misschien een Fonds Op Naam starten?

Als u de goede doelen gekozen hebt, bent u er nog niet. Hoe moeten deze instellingen omgaan met uw nalatenschap en zijn zij ook ten tijde van uw overlijden nog in staat aan uw wensen te voldoen? Ik noem 5 aandachtspunten.

Een goed doel kiezen: 5 aandachtspunten

Specifiek project of algemeen doel?

Bedenk hoe het goede doel uw nalatenschap mag besteden: aan specifieke projecten of aan de algemene doelstelling? Een overweging hierbij is dat uitdagingen van nu ten tijde van uw overlijden mogelijk niet meer actueel zijn. Misschien zijn er tegen die tijd effectievere manieren ontwikkeld die met uw nalatenschap veel meer zouden kunnen bereiken.

Geef een uitvoerbare opdracht mee

Van belang is dat u uw wensen niet te nauw formuleert en het goede doel ten tijde van uw overlijden een uitvoerbare opdracht meegeeft. Bij een groot na te laten bedrag of bij specifieke wensen is het verstandig om met de organisatie(s) te overleggen over de toekomstige besteding van uw nalatenschap.

Krijg een idee van de aanpak

Begin al tijdens uw leven met geven aan goede doelen die u wilt opnemen in uw testament. Dan kan het goede doel alvast aan de slag met uw donaties en krijgt u een idee van hun aanpak. Hopelijk wordt u bevestigd in uw keuze, maar als u niet tevreden bent kunt u nog tijdig uw testament aanpassen.

Periodiek onder de loep

Neem periodiek de door u geselecteerde goede doelen onder de loep. Zijn uw wensen en inzichten nog steeds dezelfde? Zijn de geselecteerde doelen nog steeds het best in staat om uw ambities uit te voeren? Leg testamentair vast wat u wilt dat er gebeurt wanneer een goed doel ten tijde van uw overlijden niet meer voldoet aan de ANBI-status of niet meer bestaat.

Leg uw wensen vast

Alleen als uw wensen testamentair zijn vastgelegd, kunnen ze na uw overlijden worden uitgevoerd. Uw notaris adviseert over de verschillende manieren waarop u kunt nalaten en stelt uw testament op.

Wilt u begeleiding bij het (opnieuw) bepalen van de maatschappelijke kwesties die voor u belangrijk zijn en bij het selecteren van goede doelen die deze kunnen uitvoeren? Neemt u dan contact op met mij via a.r.mackay@vanlanschot.com. U kunt ook meer informatie vinden in onze Charity Wijzer.

Andrew Mackay is adviseur Charity & Impact Investing bij Van Lanschot.

Andrew Mackay
Charity & Impact Investing Specialist