Veranderingen box 3 2018: goed of slecht nieuws?

Dat zou goed nieuws kunnen betekenen. Maar is dat ook zo? Wij zetten de voorgestelde veranderingen in box 3 voor u op een rij.

Verhoging belastingvrije som

De belastingvrije som in box 3 wordt per 1 januari 2018 verhoogd van € 25.000 naar € 30.000 per persoon. Dit is inderdaad goed nieuws voor de spaarder en/of belegger.

Aanpassing forfaitair rendement

Daarnaast wordt de berekening van het forfaitair rendement van spaargeld aangepast. Tot nu toe geldt daarvoor het voortschrijdend gemiddelde rendement over vijf jaar zoals gepubliceerd door DNB. Dat wordt vanaf 1 januari 2018 het rendement van het laatst gepubliceerde jaar (voor 2018 is de maatstaf de periode van juli 2016 tot en met juni 2017). Zo probeert men beter aan te sluiten bij het werkelijke rendement. Maar kunnen we hier nu blij mee zijn?

Voor 2018 in ieder geval wel. Het forfaitair rendement op spaargeld daalt van 1,30% naar 0,36%. Daardoor daalt het tarief in de eerste twee schijven van box 3. Als het spaartarief niet zou worden aangepast, dan was de vermogensrendementsheffing in 2018 0,79% (eerste schijf), 1,35% (tweede schijf) en 1,61% (derde schijf) geworden. Doordat het spaartarief in de eerste schijf voor circa twee derde meetelt, zien we daar meteen een aanzienlijke daling naar 0,60%. De daling in de tweede schijf is beperkt, omdat het spaartarief daar maar voor een vijfde meetelt. Deze schijf daalt naar 1,30%. Voor de derde schijf heeft de daling geen invloed, omdat hier alleen het beleggingsrendement van belang is. Deze schijf blijft dus ongewijzigd (1,61%).

Ontwikkeling van de rente

Voor de toekomst hangt het helemaal af van de ontwikkeling van de rente of we blij kunnen zijn met deze aanpassing. Als de rente gaat stijgen, werkt de stijging in de nieuwe situatie veel sneller door dan bij het voortschrijdende gemiddelde over vijf jaar. De afgelopen jaren is de rente namelijk zeer laag geweest. Bij een voortschrijdend gemiddelde van vijf jaar hebben die jaren bij een stijgende rente een dempend effect. Stel dat de rente vanaf 2018 in een aantal jaren in stapjes naar 3,5% stijgt, dan slaat het voordeel uiteindelijk om in een nadeel: en dat is dus geen goed nieuws. De tabel hieronder laat dit zien.

Tabel: Forfaitair rendement spaargeld box 3 (huidig en nieuw) bij stijgende rente

Mogelijk komen er volgend jaar nog meer veranderingen voor box 3. Het nieuwe kabinet wil de box 3-belasting namelijk ook voor de andere beleggingscategorieën beter laten aansluiten op het werkelijk gerealiseerde rendement. Tijdens deze kabinetsperiode zal daarvoor een voorstel worden uitgewerkt.

Het Belastingplan 2018 moet overigens nog wel goedgekeurd worden door de Tweede Kamer en Eerste Kamer. Na de parlementaire behandeling kan er nog een aanpassing komen.

Geschreven naar de stand van zaken, 6 november 2017