Hoe helpt identiteit het familiebedrijf?

Van opvolgers in een familiebedrijf hoor je vaak: ‘Het zit in mijn DNA’, ‘Ik was voorbestemd voor de opvolging’ of: ‘Ik kreeg het met de paplepel ingegoten’. In het verleden werd de vraag óf men het bedrijf wilde overnemen zeker niet altijd gesteld. Er werd verondersteld dat het familie-gen aanwezig was. Of dat ook het juiste gen was, zou blijken in de toekomst. Helaas leren de cijfers ons dat tweederde van de familiebedrijven de overdracht naar een volgende generatie niet overleeft.

Nieuwe generatie

Op dit moment staat een nieuwe generatie opvolgers in het familiebedrijf op, bij wie het onderwerp identiteit op verschillende manieren deel uitmaakt van hun ontwikkelingstraject. Zowel persoonlijke identiteit, de familiegeschiedenis, corporate identity als sociaal ondernemerschap zijn belangrijke factoren voor het succesvol opereren van een familiebedrijf. Het bewust inzetten van de verschillende onderdelen van de identiteit is een belangrijke factor bij overdracht naar de volgende generatie. Op welke wijze kun je deze factoren inzetten?

Persoonlijke identiteit

We merken dat opvolgers in het familiebedrijf zich steeds beter voorbereiden op hun toekomstige rol. Zij beginnen bij zichzelf, zijn kritisch en laten zich vaker coachen. Zo leren wij van Geert Heling, docent aan de Van Lanschot Academie voor Bedrijfsoverdracht*, dat het hebben en kennen van je persoonlijke identiteit bijdraagt aan zowel je persoonlijk leiderschap als aan het succes van de organisatie waarvan je deel uitmaakt. Het begint bij jezelf. Wie ben ik en waar wil ik heen? Het hebben van een persoonlijke strategie en een eigen kompas helpt later ook bij het vormgeven van de corporate strategie: waar staan we voor en waar gaan we voor? Kortom: je identiteit als persoon of bedrijf moet aansluiten bij het imago dat je uitstraalt of wilt uitstralen.

Verbondenheid

Daarnaast maakt de familiegeschiedenis in toenemende mate onderdeel uit van de marketingstrategie van het familiebedrijf en daarmee ook van de corporate identity. Wanneer de corporate identity een vertaling is van de bundeling van de persoonlijke identiteiten van de familieleden achter de onderneming, heeft dit als belangrijk voordeel dat de verbondenheid van de familie met het bedrijf nog verder toeneemt. En juist deze verbondenheid, zo blijkt uit verschillende onderzoeken, is sterk bepalend voor het succes van het familiebedrijf.

Het is raadzaam deze familiewaarden vast te leggen in een familiestatuut en op alle vlakken toe te passen: in visie en strategie, personeelsbeleid en in sales- en relatiemanagement. Gebleken is namelijk dat unieke en sterk onderscheidende merken beter presteren. Ook hier geldt: blijf rekeninghouden met de doelgroep én de tijdsgeest. Dat kan door het ‘opfrissen’ van een eeuwenoud familiemerk, waarmee klanten enerzijds worden herinnerd aan hun bestaande perceptie van de onderneming, terwijl anderzijds het beeld wordt uitgebreid om aan te sluiten bij de doelgroep van vandaag.

Sociaal ondernemerschap

Als het om het sociale gezicht van het familiebedrijf gaat, dan valt er nog terrein te winnen. Familiebedrijven zetten zich weliswaar meer dan niet-familiebedrijven in voor een betere wereld, maar laten nog veel kansen onbenut. Kijk daarom eens naar social innovators en changemakers, zoals Barbara Muller, fellow van Ashoka en initiatiefnemer van het Babyhuis en Stichting Beschermde Wieg. Initiatieven op het gebied van sociale vernieuwing zijn over het algemeen gekoppeld aan grote maatschappelijke uitdagingen, zoals milieu, zorg en onderwijs. Juist de nieuwe generatie opvolgers kan dit onderdeel van het ondernemerschap toevoegen aan de identiteit van het familiebedrijf.

Meer weten?

Staat u op het punt om het familiebedrijf over te nemen of wilt u meer weten over het uitbouwen en benutten van de identiteit van uw familiebedrijf? Neemt u dan contact op met een van onze adviseurs.

Annuska Wolff is business advisor bij Van Lanschot

*De Van Lanschot Academie voor Bedrijfsoverdracht leidt opvolgers op voor hun toekomstige rol in het familiebedrijf. Tijdens het programma, uitgevoerd door TIAS School for Business and Society, bekijken de deelnemers het proces vanuit vier invalshoeken: Strategie & Innovatie, Financieel management zakelijk en privé, Governance en Leiderschap & Verandering. Op 2 februari 2018 start de volgende leergang: Academie voor Bedrijfsoverdracht.