Brabants Landschap strijdt voor natuurbeheer
Het wordt warmer en het wordt droger. Dat is in natuurgebieden meteen te merken, vertelt Joris Hogenboom, directeur van Brabants Landschap. ‘Bomen trekken dat heel slecht, met name eiken hebben er last van. In de hogere delen van Brabant, voornamelijk zandgronden, zien we na drie droge zomers problemen door de hitte en verdroging. Als bomen al kwetsbaar zijn door stikstofbelasting, dan is dit de laatste tik. Bomen gaan dood en de vitaliteit van bos gaat achteruit. Terwijl bos juist CO2 opneemt.’
Volgende generatie
Reden voor Joris Hogenboom en Brabants Landschap om zich volledig in te zetten voor het behoud van de natuurhistorische waarden van het landschap in de provincie. Met een kleine organisatie van 65 medewerkers kunnen ze, dankzij een grote groep vrijwilligers, bijna 20.000 hectare natuurgebieden beheren. ‘Als je ziet waar we vandaan komen met natuurgebieden, het landschap en de gebouwen: het is indrukwekkend wat er is bereikt in negentig jaar dat Brabants Landschap bestaat. En we willen die rijkdom doorgeven aan de volgende generaties.’
Drie droge zomers, gecombineerd met stikstofschade, is voor sommige oude eiken de laatste tik
Biodiversiteit
Brabants Landschap wil de natuur in Brabant verder versterken en ontwikkelen. ‘Onze natuurterreinen hebben veel last van allerlei milieu-invloeden – via de lucht, het water of stikstof – en watertekorten. Dat heeft direct te maken met de manier waarop in Brabant het landschap wordt gebruikt. Als wij met onze partners in de regio rondom die natuurgebieden kunnen komen tot bijvoorbeeld andere vormen van landgebruik of meer natuur-inclusieve vormen van landbouw, dan versterken we daar natuurgebieden mee. En we dragen bij aan de biodiversiteit, ook buiten die natuurgebieden.’
Dat doel bereikt Brabants Landschap door natuurgebieden te vergroten en met elkaar te verbinden. ‘Een groot deel van ons werk is gericht op het aankopen en beheren van natuurgebieden en landbouwgebied.’ Daar horen ook gebouwen bij, zoals landgoederen, boerenschuren, kastelen en forten. Brabants Landschap heeft nu vijfhonderd gebouwen in beheer. ‘Dat is kostbaar, vooral als de gebouwen in slechte staat zijn als we ze verwerven. We geven de gebouwen functies, in samenhang met het landschap er omheen, zodat mensen ervan kunnen genieten, zoals horeca, vakantiehuisjes of informatiepunten.’
Nestkasten ophangen
Cultuurlandschap in Brabant is vaak in eigendom van boeren of landgoedeigenaren. Zij krijgen hulp van Brabants Landschap om het natuurrijk te beheren. ‘Denk aan het aanleggen van hagen en poelen, zodat weidevogels en akkervogels hun plek vinden. Daarbij werken we samen met vrijwilligersorganisaties, zoals de vogelbescherming en de uilenbescherming. De ruim tweeduizend vrijwilligers zijn onmisbaar. Dat zijn mensen die bijvoorbeeld nestkasten ophangen. Door samen te werken houden we verbinding met de samenleving en krijgen we meer voor elkaar dan wanneer we allemaal los van elkaar zouden werken.’
In natuurgebied De Mortelen, een verrassend mooie plek, is de boomkikker weer terug
Populieren, vogels en de boomkikker
In corona-tijd ontdekten meer mensen de natuur. ‘Dat leidde soms tot spanning, die aandacht moet niet ten koste gaan van de natuur zelf. Daarom hebben we goede fietsroutes en wandelroutes ontwikkeld, die mensen kunnen vinden op de website.’ De directeur tipt een paar mooie plekken om optimaal van de Brabantse natuur te genieten. ‘De Mortelen is een verrassend mooi gebied. Het is een nat leembos, een oud cultuurlandschap met populieren en een weelderige ondergroei. Daar hebben we als organisatie de boomkikker weer teruggebracht. Ook de Brabantse Wal is bijzonder: op een afstand van een kilometer vind je een enorme diversiteit van ondergrond, van zeeklei naar een rijke grond met rijke natuur. Op het Markiezaatsmeer zie je veel vogels, iets verderop zit je bovenop de wal en wandel je door een bosreservaat, vol oude soorten bomen en planten.’
Draagvlak
De bezoekers zijn van harte welkom, zegt Joris Hogenboom. ‘Op die manier groeit het draagvlak voor de natuur. Als maatschappij moeten we grote stappen zetten, en dat begint bij de bewustwording van mensen dat we met die natuur een grote rijkdom in handen hebben, waar we goed voor moeten zorgen.’
Foto boven: Brabants Landschap
Luister naar ‘Goed Doen’, de podcast met Joris Hogenboom
Luister naar het volledige interview met directeur Joris Hogenboom in deze aflevering van Goed Doen, de podcast-serie van Van Lanschot waarin Marnix Kluiters in gesprek gaat met bestuurders van goede doelen in Nederland.
Bijdragen?
Joris Hogenboom: ‘Nieuwe donateurs zijn van harte welkom! Het is fijn om te merken dat een grote groep mensen de natuur een warm hart toedraagt. Mensen kunnen ook vrijwilliger worden bij ons, zij doen extra werk waar onze boswachters niet aan toekomen, zoals rondleidingen geven en helpen bij weide- en akkervogelbeheer.’ Meer informatie staat op de website van Brabants Landschap.
Ook interessant voor u
