Aandelenbeurzen starten jaar positief maar we houden een onderwogen positie.

In het kort:

• Amerikaanse economie zwakt af
• Europese inkoopmanagerscijfers verbeteren licht op maandbasis
• Europese beurzen zijn 2023 positief gestart

De signalen van een afkoelende Amerikaanse economie stapelen zich op. Eerder hadden we al de zwakke inkoopmanagersindices over december, afgelopen week kwamen daar ontgoochelende cijfers van de detailhandelsverkopen (-1,1% maand op maand) en industriële productie (-0,7% maand op maand) bij. De renteverhogingen van de Federal Reserve beginnen hun sporen na te laten.

De komende dagen verwachten we een eerste inschatting van de Global PMI’s (inkoopmanagersindices) voor januari. Weinig redenen om aan te nemen dat deze wel positief zijn. Daarnaast zullen nieuwe cijfers over persoonlijke inkomens en bestedingen naar verwachting bevestigen dat de consument de hand steeds meer op de knip houdt. Ondanks dat inkomens nog ondersteund worden door de krappe arbeidsmarkt. Maar ook die vertoont tekenen van vertraging: tellen we de nieuwe banen, gewerkte uren en hogere uurlonen bij elkaar op, dan suggereert dat sommetje dat het samengestelde inkomen van alle Amerikaanse werknemers samen nog slechts beperkt toeneemt.

Vierde kwartaal VS degelijk

De recente cijferstroom relativeert enigszins het belang van de Amerikaanse groei over het laatste kwartaal van 2022, waarvan we donderdag een eerste inschatting krijgen. Vooral de laatste weken van het jaar lijkt de economie aan dynamiek te hebben ingeboet. Vooral dát zet de toon voor de nabije toekomst. We rekenen erop dat het eerste halfjaar voor het Amerikaanse bedrijfsleven lastig zal zijn maar dat er verbetering optreedt in de tweede jaarhelft. Naar verwachting komen we uit op een winst per jaar van net geen drie procent voor geheel 2023.

Europees vertrouwen licht omhoog

In absolute zin is ook de verwachting voor de economische groei in de eurozone matig. Maar in tegenstelling tot de VS komen de meeste recente cijfers vaak boven verwachting uit.

Wellicht dat een en ander bevestiging zal krijgen met de S&P Global PMI’s (inkoopmanagersindices) en de Duitse IFO-indicator (ondernemersvertrouwen) die de komende dagen op de agenda staan.

Vorige keer zat  de PMI voor de dienstensector al tegen de 50 aan, de kritische grens tussen groei en krimp. De verwachting is dat die drempel dit keer positief overschreden wordt waarmee de eurozone aangeeft veerkrachtig te zijn.  

Dat zal nog niet het geval zijn voor de industrie, maar ook hier gaan we uit van een verdere verbetering. Met dank aan de gedaalde energieprijzen en de grotendeels genormaliseerde aanvoerlijnen na de coronapandemie.

De Europese consument van zijn kant blijft relatief somber. Toch gaat de lijn van het vertrouwen licht omhoog. Consumenten werden in december minder pessimistisch over de economische vooruitzichten en hun financiële situatie. Het spreekt voor zich dat ook hier de lagere energieprijzen een belangrijke rol spelen. Net als de energiesteun vanuit overheden. Vandaag krijgen we het vertrouwenscijfer voor januari.

Vooralsnog leidt het ietwat betere vertrouwen niet tot significant hogere uitgaven. Per slot van rekening compenseren hogere lonen niet ten volle de inflatie. Net als in de VS sijpelt ook in de eurozone de impact van de hogere rente door. Iets wat verdere tegenwind zal opleveren naarmate de ECB het monetaire beleid verder aanscherpt. ECB-president Lagarde was daar afgelopen week zeer duidelijk over in Davos. Toch blijft per saldo het beeld van een Europese economie die tot nu toe de turbulente omgeving weerbaar doorstaat.

Beurzen positief

Dat laatste weerspiegelt zich ook op aandelenmarkten. Sinds begin december gingen Amerikaanse aandelen (MSCI USA) 4% lager. De Europese markt (MSCI Europe) won 2%. Het beeld is hetzelfde als we de teller starten bij begin 2023. Europese aandelen deden het de voorbije drie weken gemiddeld 4% beter dan hun Amerikaanse collega’s. Vraag is echter of beleggers hiermee geen al te relaxte houding aannemen?

Zo mag het risico op energietekorten deze winter met de dag kleiner worden, nieuwe turbulenties vanuit deze hoek zijn de komende maanden niet uitgesloten. Bijvoorbeeld omdat de Russische gastoevoer helemáál naar nul gaat of omdat een heropend en energiehongerig China een stevige concurrent wordt op de internationale energiemarkt.

Verder is er natuurlijk de inflatie. In de VS lijkt die geleidelijk de goede kant uit te gaan, zoals de ‘Personal Consumption Expenditures Price Index’ (PCE) prijsbarometer komende donderdag zal bevestigen. Die PCE is de favoriete graadmeter van de Fed. In de eurozone zijn we zo ver nog niet. Met name de kerninflatie is hardnekkig. Zodat de ECB alle argumenten heeft om door te duwen met een hogere beleidsrente. Als die rente doorstijgt tot het niveau waar markten nu al rekening mee houden, iets van 3,25%, dan is dat vanuit een marktbril bekeken uiteindelijk te nuanceren. Zeker als ondertussen de (kern) inflatie tekenen van afvlakking zou vertonen. Maar het risico dat de centrale bank nog vérder moet gaan, is niet uit te sluiten.

Tot slot is het de vraag hoe bedrijfswinsten de komende maanden zullen doorstaan. Analisten gaan over een breed front uit van hogere winsten voor geheel 2023. Voor een stuk geïnspireerd door de aangestipte economische weerbaarheid, die zich ook in de bedrijfscijfers weerspiegelt. Maar is dit niet te optimistisch? Echt ‘dragend’ kunnen we het economische klimaat toch niet noemen.

Al bij al kunnen we als aandelenbelegger tevreden terugblikken op de start van het jaar. Vaak is dat een voorbode voor een degelijke twaalf maanden. Maar voorlopig verkiezen we toch nog even een enigszins kritische houding en blijft het aandelengewicht onderwogen.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot