Tegenvallende bedrijfscijfers en inflatie jagen beleggers schrik aan.

In het kort:

• Rentevrees begint plaats te maken voor recessievrees
• Een zachte landing van de economie is lastig, maar kan wel
• Van Lanschot Kempen houdt vast aan neutrale visie op aandelen

Nadat aandelenmarkten wat leken te stabiliseren, ging het op woensdag even flink mis in de Verenigde Staten. De brede Amerikaanse aandelenindex S&P500 ging ruim 4% onderuit en technologiebeurs Nasdaq duikelde met bijna 5%.

Voornaamste aanleiding waren bedrijfsresultaten uit de detailhandelssector. De Amerikaanse discounter in voedings- en non-food artikelen Target (-24,9%) verlaagde zijn winstprognose. Het bedrijf heeft moeite de stijgende inputkosten voor loon en transport door te berekenen aan consumenten. Dat zet de winstmarge onder druk.

Concurrent Walmart kwam dinsdag met een vergelijkbare waarschuwing. Positief is wel dat de omzetten op peil bleven, dat is een teken dat consumenten blijven besteden. Maar consumenten kiezeb daarbij wel voor goedkopere producten.

Ook groeiaandelen onderuit

De mindere kwartaalcijfers voeden de vrees voor stagflatie onder beleggers (een hoge inflatie bij een dalende economische groei). Temeer aandelen als Walmart en Target nauw gelieerd zijn aan de burger. Consumptie is de motor van de Amerikaanse economie en minder verkopen duidt op minder groei.

De onrust op de beurs bleef niet beperkt tot de sector niet-duurzame consumentengoederen. Ook  groeiaandelen werden geraakt. Dat komt door de vrees voor inflatie. Hoge inflatie en hoge rente zijn juist negatief voor groeiaandelen. Vandaar dat aandelen als Apple (-5,6%), Tesla (-6,8%) en Netflix  (-7,0%) onderuit gingen.

Bedrijven moeten bij doorberekenen van de hogere kosten kiezen uit het
minste van twee kwaden.

Nooit goed

Wat betreft winstmarges is het voor bedrijven als navigeren tussen het zeskoppige monster Scylla en de draaikolken van Charybdis. Als ze de hogere inputkosten doorbereken aan klanten, voedt dat het inflatiemonster. Door de hogere prijzen komt de koopkracht van consumenten onder druk te staan, en daarmee ook de consumptie. Dat is uiteindelijk negatief voor economie en bedrijfsleven. Als bedrijven de kosten niet doorberekenen dan worden hun winstmarges naar beneden gezogen. Het lijkt dus nooit goed.

Tenzij de inflatiedruk afneemt en de economie terugkeert naar een gematigde inflatie en gematigde groei. Daar lijkt het nog niet op. In april viel de inflatie in de Verenigde Staten, de eurozone en het Verenigd Koninkrijk wederom tegen. Arbeidsmarkten blijven gespannen en de Amerikaanse centrale bank Fed blijft een agressieve(re) toon aanslaan. Dat zorgt van tijd tot tijd voor opschudding op aandelenmarkten.

In Amerika lijkt de inflatie het hoogtepunt te hebben bereikt, in Europa nog niet

Hoogtepunt inflatie

Maar toch, vooral in de Amerika lijkt de inflatie zijn hoogtepunt te hebben bereikt. In de eurozone en het Verenigd Koninkrijk moeten beleggers nog een paar maanden wachten voordat de piek is bereikt.

Voor alle regio’s geldt, dat de infatiedruk door hoge energieprijzen zal afnemen. Olie- en gasprijzen bewegen al enkele maanden zijwaarts, met overigens een behoorlijke volatiliteit. Problemen in productieketens beginnen wat te verbeteren, hoewel de lockdowns in China wel weer tot tekorten kunnen leiden. Krappe arbeidsmarkten en daaruit voortvloeiende loonstijgingen zullen er voor zorgen dat de daling van de inflatie geleidelijk zal gaan.

Er is dus werk aan de winkel voor centrale banken. Maar dat is allang geen verrassing meer. De verwachtingen voor renteverhogingen door de Federal Reserve, de Europese Centrale Bank en de Bank of England zijn de afgelopen weken niet meer toegenomen. De Amerikaanse tienjaarsrente noteerde op 6 mei een piek van 3,1%, maar is inmiddels weer onder de 3% gezakt.

Rentevrees begint plaats te maken voor recessievrees. Maar juist afgelopen week noteerde de Amerikaanse economie sterke cijfers voor de detailhandelsverkopen en industriële productie. En ook in de eurozone is het vertrouwen onder ondernemers nog voldoende hoog.

Robuustheid bedrijfswinsten pleit voor aandelen

Grote koersuitslagen

Van Lanschot Kempen erkent de onzekerheden op de aandelenmarkten. Voor centrale banken wordt het lastig om de inflatie de kop in te drukken zonder de economie in een recessie te duwen. Zo’n zachte landing kan wel, maar is een lastige exercitie. Gelukkig zijn er weinig structurele onevenwichtigheden, wat de kans op een zachte landing vergroot.

Wat pleit voor aandelen is de robuustheid van de bedrijfswinsten. In het eerste kwartaal van dit jaar rapporteerden Amerikaanse bedrijven een degelijke winstgroei. In de eurozone was de winstgroei bij ondernemingen zelfs hoog.

Ook de uitgesproken verwachtingen van bedrijven waren hoopgevend. En ook analisten zijn weer wat positiever gestemd. Maar dat neemt niet weg, dat een aantal bedrijven en sectoren pittig worden geraakt zoals producenten van consumentengoederen en groeiaandelen. Dat jaagt de volatiliteit aan met grote koersuitslagen tot gevolg. Dat is nu eenmaal het sentiment bij beleggers.

Van Lanschot Kempen heeft in zijn beleggingsbeleid een neutrale visie op aandelen. Met alle voors en tegens houden we daar aan vast. De soms heftige koersbewegingen nemen we voor lief.

Joost van Leenders is beleggingsstrateeg.
Jack Horvest is investment specialist.