• Economische groei eurozone voldoet, onzekerheden blijven echter groot
• Bedrijfsresultaten in VS en Europa geven evenals vooruitzichten voldoende comfort
• Chinese groei glijdt af, steun beleidsmakers is welkom maar niet vanzelfsprekend

Een groeimeevaller in Duitsland en tegenvallende economische groei in Frankrijk, Spanje en Italië. Dit zijn de belangrijkste Europese groeicijfers in het eerste kwartaal. Voor de eurozone als geheel groeit de economische activiteit met 0,2% ten opzichte van de laatste drie maanden van 2021. Het is geen verrassing dat de consumptie tegenwind ondervond van de hoge inflatie. Overigens voldeed het Europese groeicijfer van 0,2% aan de marktverwachting.

Het eerste kwartaal geeft aanleiding tot voorzichtigheid over de Europese groeiperspectieven in de komende kwartalen. Tenzij er onverwacht geopolitieke ontspanning komt of de verstoringen in productie- en handelsketens verminderen. Met als gevolg dat de energie-, grondstof- en transportprijzen omlaag gaan. Die drukken momenteel op de koopkracht, nog los van hoe de oorlog inwerkt op het sentiment van consumenten en producenten.

De Amerikaanse economie moest over het eerste kwartaal onverwacht een krimp opbiechten van (omgerekend op jaarbasis) -1,4%. Toch is het onderliggende gezondheidsbulletin beter dan het negatieve cijfer suggereert. Zo waren het vooral de netto-internationale handel en de afbouw van voorraden, die de groei naar beneden trokken. Deze twee componenten blijven nog een tijdje volatiel, voorzien wij.  

Consumptie, investeringen en woningbouw lieten echter forse plussen optekenen. Een indicatie dat de economische motor intrinsiek op een aanvaardbaar toerental blijft draaien. De komende dagen zullen de afbrokkelende maar per saldo degelijke cijfers van de ISM-inkoopmanagersindices uit de industrie en dienstensector in de VS dit nog eens illustreren.

Voor de Amerikaanse centrale bank, Federal Reserve (Fed), is er geen reden om haar plannen voor de aanscherping van het monetaire beleid bij te stellen. Verwacht wordt dat de centrale bankiers overmorgen de beleidsrente met 50 basispunten verhogen. En dat men de formele start van de zogenaamde ‘kwantitatieve verkrapping’ aankondigt: het afbouwen van de balans, door eerder aangekochte obligaties die vervallen niet langer te herbeleggen.

Markten prijzen deze beslissingen al in. Zodat de effectieve aankondiging wellicht tot weinig beweging zal leiden. Die zou er enkel komen, mocht Fed-voorzitter Jerome Powell erop zinspelen dat toekomstige rentestappen wel eens 75 basispunten tegelijk zouden kunnen bedragen. Maar dat bericht verwachten we woensdag niet.

Of dat op enig moment alsnog gebeurt, hangt in belangrijke mate af van de arbeidsmarkt. Door de alsmaar lagere werkloosheid, liepen Amerikaanse lonen al flink op. Het gemiddelde uurloon ligt ondertussen 5,6% hoger dan een jaar geleden.

Toch zijn er voorzichtige signalen dat de loondruk stilaan z’n top bereikt. Steeds meer werknemers die tijdens de pandemie aan de zijlijn stonden, bieden zich weer aan. Het aantal (kleinere) ondernemingen dat rapporteert geen of moeilijk mensen te vinden, neemt langzaam af.

Een en ander wil niet zeggen dat de arbeidskrapte van de baan is. Maar de druk op de arbeidsmarktketel neemt niet langer toe.

We verwachten dat het arbeidsmarktrapport over de maand april deze voorzichtige ontspanning zal weerspiegelen. Omdat de toename van de uurlonen binnen de perken blijft en omdat er wat minder banen gecreëerd zijn dan het gemiddelde van de voorbij maanden. Verder is het uitkijken naar de arbeidsparticipatie. Hoe meer (potentiële) werknemers effectief herintreden, hoe beter lonen en inflatie in de hand kunnen worden gehouden.

Aandelenbeleggers wegen ondertussen positieve en negatieve factoren tegen elkaar af.

Enerzijds maken ze zich zorgen over de geopolitiek, het afnemend groeimomentum en strakker monetair beleid. Van dat laatste hebben vooral hoog gewaardeerde groeisectoren last, zoals de daling van de Amerikaanse technologiebeurs Nasdaq met 4,2% afgelopen vrijdag nogmaals duidelijk maakte.

Anderzijds zijn de tot nu gepubliceerde kwartaalresultaten degelijk. Zo’n 40% van de ondernemingen uit de brede Amerikaanse aandelenindex S&P 500 bracht al kwartaalresultaten uit. Bijna 80% van hen wist de winstverwachtingen te verslaan. Bij de Europese Stoxx 600-index bedragen die cijfers respectievelijk 28% en 69%. Voorlopig slagen bedrijven er grotendeels in om hun opgelopen kosten door te berekenen aan de afnemers.

Dit laatste zal meer dan ooit een cruciale parameter worden, opdat winsten een bevredigend verloop blijven kennen. Zodat die bedrijfswinsten op de beurs tegengas kunnen geven tegen aangescherpt monetair beleid. Vooral in Europa, waar de koopkracht sterker onder druk staat dan in de VS, is het afwachten of de consument op enig moment niet afhaakt.

Tot slot stippen we aan dat Chinese aandelen eind vorige week weer tekenen van leven gaven. De CSI 300-index, die de grootste aandelen in Shanghai en Shenzhen weerspiegelt, ging vrijdag 2,4% hoger. Dit als reactie op toenemende politieke suggesties om de economische groeivertraging te counteren, die door het zero-Covid-beleid wordt versterkt. Die groeivertraging bleek afgelopen weekend nogmaals uit zeer zwakke inkoopmanagersindices.

Zowel president Xi Jinping als het Politbureau sturen nu aan op meer investeringen in infrastructuur. Wat een traditioneel recept is uit het Chinese economische kookboek. Reeds in het eerste kwartaal sprong de versnelling van die investeringen in het oog.

Dergelijke steun zou meer dan welkom zijn. Maar of de investeringen voldoende kunnen worden uitgerold, is een vraagteken. Zo vormt de financiering een potentiële hindernis. De verschillende Chinese overheidsniveaus kunnen niet zomaar meer dan de geplande schuld uitgeven. Daarnaast werden financiële instellingen al aangespoord om soepel te zijn met het toekennen van financiering voor infrastructuur, maar ook dat heeft z’n limieten. Anderzijds blijkt ook dat de Chinese consumptie meer in de vuurlinie komt en dat de burger ook wel een fiscaal steuntje in de rug kan gebruiken.

Kortom, zowel vanuit de monetaire hoek als vanuit de begroting komen er druppelsgewijs signalen dat beleidsmakers zich zorgen maken over het groeimomentum. Het zal echter geen evidente oefening worden om die te counteren. Met name omwille van de problemen in de dominante vastgoedsector én omwille van het zero-Covid-beleid.

Versoepeling van dat zero-Covid-beleid zou veruit de beste stimulans zijn. Maar de hoop dat dit spoedig zou gebeuren, wordt vooralsnog stelselmatig de kop ingedrukt.