Amerikaanse centrale bank komt met nieuwe projecties economie, inflatie, arbeidsmarkt en rente tot en met 2024.

En verder:

• Visie Fed geeft hopelijk antwoord op vragen
• Amerikaanse consument blijft terughoudend
• Beleggers hopen bij Duitse Bondsdagverkiezing op centrumrechtse regering van CDU/CSU en FDP.

De beleidsvergadering van de Amerikaanse centrale bank Federal Reserve (Fed) woensdag is deze week de blikvanger voor beleggers. Maar verwacht geen concrete datum voor het starten van de tapering (terugschaling van het obligatie-opkoopprogramma).

Wellicht herhaalt Fed-voorzitter Jerome Powell zijn boodschap van eind augustus in Jackson Hole: misschien begint de Fed al eind dit jaar met maandelijks minder obligaties opkopen, maar dat hangt af van de economische cijfers. En die geven al weken geen voldoende overtuigend beeld door de voortwoekerende Covid-19-pandemie in de Verenigde Staten. Dat blijft de Amerikaanse economie parten spelen.  

Consumptie houdt niet over

De Amerikaanse detailhandelsverkopen in augustus leken een positief signaal voor de economie af te geven. Er werd 0,7% meer verkocht in vergelijking met juli. Echter, de juli-verkopen kregen een neerwaartse herziening mee tegenover de eerdere inschatting.

Consumptie vertegenwoordigt ongeveer 70% van de Amerikaanse economie. Terughoudendheid bij de consument heeft daarom een grote impact. En de Amerikaanse consument is momenteel terughoudend vanwege de aanhoudende deltavariant van het coronavirus. Met name dienstensectoren zoals horeca ervaren wederom de nodige tegenwind. Dat betekent ook dat bij het wegebben van de Covid-19-pandemie de economische groei weer kan opveren.

Inflatie stijgt minder hard

In de economische analyses van de Fed neemt de arbeidsmarkt een centrale plaats is. Ook daar zijn de nodige vraagtekens. Het recente arbeidsmarktrapport gaf aan dat er in augustus slechts 235 duizend nieuwe banen bijkwamen, heel wat minder dan de verwachte 750 duizend.

Inflatie is een andere cruciale parameter voor het monetaire beleid van de Amerikaanse centrale bank. De stijging van de prijzen lijkt wat af te vlakken. Het momentum in de kern-inflatie is op maandbasis tot 0,1% teruggevallen.

Dat de kerninflatie minder hard oploopt wil niet zeggen dat het inflatiedebat definitief beslecht is. Alleen al de verstoorde aanvoerketens en fors opgelopen transporttarieven kunnen de inflatie nog geruime tijd hoog houden. Maar voor de kortere termijn is de opwaartse druk omwille van de heropening van de economie er grotendeels uit. Bij het verdwijnen van Covid-19 kan de inflatie weer een positieve impuls krijgen. 

Kortom, er is nu weinig reden voor de Amerikaanse centrale bankiers om nu al een concrete datum te prikken voor de afbouw van de obligatie-aankoopprogramma’s. We verwachten die eerder begin november. Sterker nog, we hopen op begin november. Het zou immers betekenen dat zowel de economie als de arbeidsmarkt voldoende robuust zijn.

Nieuwe visie Fed op rente

Naast tapering staan ook nieuwe economische projecties op de agenda van de Federal Reserve. Wat verwacht de centrale bank van de economische groei, inflatie, arbeidsmarkt en de zogenoemde ‘dot plot’. Dat laatste is een samenvatting van hoe de individuele bankbestuurders het toekomstige pad voor de beleidsrente inschatten.

Eerder dan naar het verhaal over tapering, kijken wij vooral uit naar de nieuwe inschattingen over de rente. Blijven de centrale bankiers nog even sterk overtuigd van dat de huidige gestegen inflatie tijdelijk is? En zo ja, hoe tijdelijk? En wat betekent dat dan voor de beleidsrente? In de afgelopen maanden gingen steeds meer bestuurders een eerste renteverhoging inschatten voor 2022. Zijn dat er ondertussen méér geworden?

Blik op de langere termijn

De nieuwe inschattingen van de Fed over de economische groei, inflatie, arbeidsmarkt en rente geven inzicht in hoe de centrale bank zijn rol op de langere termijn wil invullen.

Ter herinnering: in 2020 al paste de Amerikaanse centrale bank haar doelstellingen aan. Voortaan mag de inflatie de drempel van 2 procent tijdelijk overschrijden. Als ze uiteindelijk maar gemiddeld op 2 procent uitkomt. Daarnaast streeft de Fed naar een inclusieve arbeidsmarkt waaraan zoveel mogelijk bevolkingsgroepen deelnemen.

Met deze aangepaste ‘missie’ kende de Fed zichzelf meer vrijheidsgraden toe om de rente langer laag te houden. Zelfs bij wat hogere inflatiecijfers en/of een lage officiële werkloosheid. Hoe hoog en langdurig die inflatie dan mag oplopen, is echter niet duidelijk. Net zomin als de precieze invulling van de inclusieve arbeidsmarkt duidelijk is.

Antwoord op vragen

Omdat de nieuwe economische projecties deze week voor het eerst het jaar 2024 meenemen, kunnen we misschien antwoord krijgen op de openstaande vragen. Dat kan door de verwachte cijfers voor werkloosheid en inflatie op middellange termijn te koppelen aan hoe de verschillende bestuurders de beleidsrente zien evolueren.

Is de Fed écht toleranter geworden voor (tijdelijk) hogere inflatie en een krappere arbeidsmarkt? Toegenomen tolerantie zou impliceren dat de Fed langer dan voorheen wil wachten met het optrekken van de rente en/of dat in een langzamer tempo plant te doen.

Voor beleggers is dit relevant, omdat financiële markten ervan uitgaan dat de omgeving van lage rente nog geruime tijd aanhoudt. Maar beleggers willen dan wel een idee hebben van hoe laag is laag? En hoe ruim is ruim?

De economische agenda deze week

Weinig verandering in aankoopmanagersindices

Nieuwe Amerikaanse en Europese inkoopmanagersindices (Markit PMI’s) en de Duitse IFO-index geven deze week een beeld van het economische vertrouwen bij inkoopmanagers en ondernemers.

Wij verwachten weinig verandering in het beeld van een stabilisatie op degelijke niveaus. Waarbij met name voor de Amerikaanse dienstensector het risico op een tegenvaller iets groter is, omdat door Covid-19 de consument terughoudend blijft.

Duitse Bondsdagverkiezingen zijn geen gelopen race

Duitsland heeft zondag zijn Bondsdagverkiezingen. De uitkomst ligt niet op voorhand vast in deze spannende race. Beleggers vinden een overwinning/coalitieregering van het centrumrechtse blok met CDU/CSU en FDP de meest wenselijke uitkomst. Teveel linkse invloed op het regeringsbeleid geeft mogelijk aanvullende regulering voor de vastgoedmarkt (bevriezen van huurverhoging) en de financiële sectort.

De meeste aandacht van financiële markten bij de Duitse verkiezingen gaat uit naar de gevolgen voor het fiscale beleid van Duitsland, de rol die Duitsland wil spelen in Europa en de economische consequenties van een nieuwe regering.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.