Amerikaanse centrale bank heeft geen haast met tapering en verhoging van de rente.

En verder:

• Fed kan eind dit jaar van start gaan met afbouwen van obligatie-opkoop
• Beleggers nu goed voorbereid op tapering
• Rapport Amerikaanse arbeidsmarkt is blikvanger

Voorzitter van de Amerikaanse centrale bank Federal Reserve (Fed) Jerome Powell kwam met een evenwichtig verhaal over economie en monetair beleid tijdens de bijeenkomst van Amerikaanse centrale bankiers in Jackson Hole.

Beleggers hadden vorige week vrijdag hun oren gespitst bij de toespraak van Powell, op zoek naar hints voor het monetaire beleid en meer bepaald voor tapering (het afbouwen van de aankoopprogramma’s voor obligaties, opgezet om de economie te steunen).

Powell erkende dat de Amerikaanse economie en arbeidsmarkt sneller herstelden dan verwacht, maar stelde ook vast dat het herstel ongelijk verloopt. Dienstensectoren blijven voorlopig achter en bepaalde bevolkingsgroepen komen nog steeds niet opnieuw aan een baan. Wat betreft inflatie herhaalde Powell dat de stijging in de laatste maanden naar zijn inschatting tijdelijk is.

Als economie en arbeidsmarkt gunstig blijven evolueren, kan de Fed eind dit jaar van start gaan met afbouwen van de obligatie-opkoop. Maar blijft de deltavariant van het coronavirus vervelend doen, dan kan het zo worden uitgesteld. Er is geen haast, niet met de tapering en nog minder met een eerste verhoging van de rente.

Impact tapering nuanceren

Tapering zal de komende weken een belangrijk gespreksonderwerp blijven onder economen en beleggers. Mogelijk is er tussentijdse impact op financiële markten met dalende koersen. Maar het uiteindelijke (markt)effect moeten we nuanceren. Al was het maar omdat de huidige situatie verschillend is met die in het voorjaar van 2013, toen tapering voor grote onrust op financiële markten zorgde.

Toen toenmalig Fed-voorzitter Ben Bernanke in het voorjaar van 2013 het woord tapering liet vallen, schoten zowel obligatie- als aandelenmarkten in een kramp. De boodschap van een minder ruim monetair beleid kwam voor beleggers min of meer uit de lucht vallen. Nu wéét iedereen dat tapering eraan zit te komen. De Fed masseert financiële markten al maandenlang in aanloop naar het startschot. In geleidelijke stapjes.

Daarnaast is er natuurlijk de beleidsrente als instrument om het renteklimaat ruimhartig te houden. Die rente blijft nog geruime tijd op het huidige niveau. Een eerste verhoging komt er op zijn vroegst eind 2022. Dat impliceert dat noch voor de reële economie, noch voor financiële markten een vervelend hoge rente voor de deur staat. Ondanks tapering of de precieze timing ervan.

Economie blijft draaien, maar minder snel

Ondertussen vertraagt de deltavariant van het coronavirus het herstelmomentum voor de dienstensector. Vooral in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk, landen waar de samenleving al eerder openging. In de eurozone speelt die vertraging minder en geniet de dienstensector nog van de ‘heropenings-bonus’.

De komende dagen zullen verschillende inkoopmanagersindices (definitieve Markt PMI’s en ISM Non-Manufacturing) het beeld voor de dienstensectoren in de verschillende regio’s bevestigen. Inkoopmanagers in de dienstensector zullen meer of minder negatief zijn over de economie.

Voor de komende maanden is de dienstensector cruciaal voor de economische groei. Uiteindelijk moeten diensten het stokje kunnen overnemen van de industrie om de economische machine op een voldoende toerental te houden.

Ook bij de industriële sectoren gaat het tempo er wat uit. Die blijven kampen met disrupties in de aanvoerketens en/of moeilijkheden om medewerkers te vinden. In absolute zin blijven de inkoopmanagersindices hoog, maar de top hebben we gehad.

De economische agenda deze week

Amerikaanse arbeidsmarkt in spreidstand

Op de macro-economische agenda staan deze week een reeks Chinese inkoopmanagersindices. We verwachten weinig verandering waarbij tegelijkertijd een lichte ontgoocheling niet is uitgesloten. Blikvanger op de agenda is het nieuwe Amerikaanse arbeidsmarktrapport. Die arbeidsmarkt is cruciaal voor het beleid van de Amerikaanse centrale bank, dat een inclusieve arbeidsmarkt wil.

De Amerikaanse arbeidsmarkt zit al enige tijd in een spreidstand. Het aantal nieuwe vacatures is ongekend hoog. Er zijn nog steeds 6 à 7 miljoen minder mensen aan het werk ten opzichte van voor de coronacrisis, en toch klagen werkgevers dat ze geen kandidaten vinden.  Dat is een potentiële rem op het verdere economische herstel en een mogelijke bron van (loon)inflatie.

Verschillende factoren verklaren de spreidstand van de Amerikaanse arbeidsmarkt. Zoals de angst voor coronabesmetting die mensen voorlopig weghoudt van de arbeidsmarkt, de zorg voor kinderen van wie de scholen gesloten waren of de gulle overheidssteun voor gezinnen tijdens de pandemie.

Nu de factoren die mensen weghouden van de arbeidsmarkt één voor één wegvallen, is het uitkijken of het komende (en volgend) arbeidsmarktrapport een verdere normalisering van het arbeidsaanbod suggereert. Beleggers zouden in ieder geval opgelucht ademhalen.

Hoe sneller het arbeidsaanbod in Amerika herstelt, hoe meer de economie kan groeien en hoe kleiner de kans dat de inflatie uit de hand loopt. Wat dan weer zou betekenen dat een eerste renteverhoging inderdaad iets voor ten vroegste eind 2022 is. Zo niet, dan heeft Fed-baas Jerome Powell alvast voldoende inspiratie voor volgende toespraken.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.