Op iets langere termijn impact van eventuele nieuwe coronamaatregelen relativeren.

En verder:

• Opkomende landen kampen nog volop met de coronacrisis
• Nog de nodige vragen bij Amerikaanse arbeidsmarkt
• Afwachten of olieproducerende landen tot compromis over productie komen

Beleggers houden de aanzwellende berichten over de Delta-variant van het coronavirus in de gaten. Vooralsnog blijven ze er rustig onder. Of de licht aangetrokken dollar moet geïnterpreteerd worden als een signaal dat sommigen toch even een traditionele veilige haven opzoeken. Maar globaal gezien houdt het merendeel zich vast aan de ontkoppeling tussen het aantal nieuwe besmettingen en ziekenhuisopnames.

De race tussen de coronavaccinaties en de verdere verspreiding van de Delta-variant is volop aan de gang. De kans dat de vaccinatiecampagne het haalt en het aantal besmettingen en ziekenhuisopnames onder controle blijft, is reëel. Zodat de economische schade van een eventuele nieuwe besmettingsgolf beperkt kan blijven.

Impact van nieuwe coronamaatregelen

Toch moeten we ook nadenken over een minder waarschijnlijk coronascenario. Wat gebeurt er als meer landen het Verenigd Koninkrijk of Portugal volgen met een uitstel van de volledige heropening van de maatschappij of de herinvoering van restricties?

Op korte termijn zijn turbulenties op financiële markten dan vanzelfsprekend niet uitgesloten. Zo zijn de verwachtingen voor de bedrijfswinsten in het tweede semester gebaseerd op een samenleving en economie die weer open zijn, zonder terugval door nieuwe coronamaatregelen.

Bovendien dreigt een verschil in tempo van heropening van de economie tussen Europese landen de verschillen in de eurozone te versterken. Neem Spanje waarvan de economie sterk afhankelijk is van toerisme. Nieuwe (reis)restricties zullen wellicht niet van dezelfde orde zijn als vorig jaar, maar het toerismeseizoen draait sowieso nog niet op volle kracht en nieuwe beperkingen hebben een negatieve impact. Naar schatting zullen buitenlanders deze zomer in Spanje slechts de helft spenderen in vergelijking met 2019. Toerisme vertegenwoordigt ongeveer 15% van de Spaanse economie waarbij iedere euro telt.

Op iets langere termijn echter moeten we de impact van eventuele nieuwe restricties relativeren. Los van regionale verschillen maken die paar weken vertraging niet zóveel uit voor het uiteindelijke economische plaatje. Bijgevolg kunnen beleggers, net als het afgelopen anderhalve jaar, door deze vertraging van het volledige economische herstel heen kijken. Vooral omdat we ondertussen over efficiënte vaccins beschikken.

Daarnaast kan de kans toenemen dat de Europese Centrale Bank (ECB) zijn voet langer op het monetaire gaspedaal houdt om de economie te blijven steunen. Iets wat financiële markten altijd wel kunnen appreciëren.

Ongelijk herstel

Dat de economische schade van een eventuele nieuwe coronabesmettingsgolf beperkt kan blijven en dat beleggers door een eventuele vertraging van het economisch herstel heen kijken, dat geldt vooral voor de ontwikkelde economieën van de Verenigde Staten en Europa. In opkomende landen is de situatie heel anders, daar komen besmettingen moeilijk onder controle en zijn vaccins pas vanaf de herfst ruim ter beschikking. Het economisch herstel verloopt wereldwijd dus ongelijk.

Ter illustratie: terwijl de industriële inkoopmanagersindices in de eurozone recordhoogtes noteren, vallen ze in landen als Vietnam of Maleisië scherp terug in de economische krimpzone. De situatie in Indonesië lijkt te escaleren. Opkomende markten beginnen bovendien te voelen dat het consumptiepatroon van hun westerse afnemers geleidelijk normaliseert. Zo vertraagt de vraag naar elektronica enigszins.

Het spiegelbeeld hiervan is dat de dienstensector in de ontwikkelde economieën weer begint te draaien (die was hard geraakt door de coronacrisis). Dat zal de komende dagen bevestiging krijgen met de definitieve Europese en Amerikaanse inkoopmanagersindices (Markit PMI’s) voor de dienstensector. Voor de VS komt daar ook nog economische graadmeter ISM Non-Manufacturing bij. Daarbij zullen de indicatoren die de inflatiedruk peilen minstens evenveel aandacht zullen krijgen als de algemene scores.

Meevaller op Amerikaanse arbeidsmarkt

Het Amerikaanse arbeidsmarktrapport over de maand juni viel mee. Er kwamen meer nieuwe banen dan verwacht: 850.000 tegenover 700.000 en de loongroei was minder dan gevreesd: 0,3% tegenover 0,4% (maand-op-maand)). Vooral in de zwaar door de coronacrisis getroffen sectoren toerisme, retail en horeca kwamen er nieuwe banen bij.

Kunnen we uit de banengroei in juni concluderen dat de krapte op de Amerikaanse arbeidsmarkt spoedig tot het verleden behoort? Dat er geen structurele onevenwichtigheden tussen de vraag naar en het aanbod van arbeid is, die tot een loon-prijsspiraal zullen leiden? Ontwikkelingen die de financiële markten de laatste maanden af en toe vreesden.

Het juni-rapport gaat in ieder geval de goede kant op, maar het is nog te vroeg om al te stellige conclusies te trekken. Het is nog niet allemaal goed nieuws.

Komende maanden meer duidelijkheid

De toename in het arbeidsaanbod bleef in juni zeer beperkt. Slechts 151.000 nieuwe Amerikanen gaven in juni aan op zoek te zijn naar een baan. Ondanks dat veel staten de regeling van een tijdelijk hogere werkloosheidsuitkering ondertussen hebben afgeschaft.

De tijdelijk hogere werkloosheidsuitkering is vaak aangehaald als mogelijke verklaring waarom het aanbod van arbeid de vraag naar werknemers niet volgde toen de economie vanaf het voorjaar geleidelijk van het slot ging.  Het zou de stimulans hebben weggenomen om een baan te zoeken.

Het nieuwe arbeidsmarktrapport geeft echter (nog) niet aan of dat inderdaad het geval was. Zodat het nog steeds zou kunnen dat meer structurele factoren aan de basis liggen voor het huidige tekort aan werknemers in de VS. De komende maanden moeten meer duidelijkheid brengen.

Niettemin smaakte het arbeidsmarktrapport beleggers goed. De brede Amerikaanse aandelenindex S&P500 belandde nog wat verder in recordregionen. De brede Europese aandelenindex Stoxx Europe 600 bleef nagenoeg onveranderd.

De economische agenda deze week

Inkijkje bij centrale banken

Op de economische agenda staan deze week ook nog de Europese detailhandelsverkopen in mei. Die zullen profiteren van de heropening van de economie.

Daarnaast verwachten we zowel vanuit de Amerikaanse centrale bank Fed als de Europese Centrale Bank de notulen van de laatste beleidsvergaderingen. Een steeds groter aantal bestuurders praat over terugschaling van het ruime monetaire beleid, vooral in de VS. Voorlopig leggen financiële markten dat naast zich neer, maar dat kan op enig moment veranderen. Een klein zinnetje in de notulen kan hiervoor al voldoende zijn.

We volgen ook de onderhandelingen tussen de olieproducerende landen in de OPEC. De woorden die over en weer worden geslingerd tussen Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten doen markten vrezen voor een te beperkte verhoging van de olieproductie. Met een fors hogere olieprijs tot gevolg, wat niet ideaal is zijn in een omgeving waarin inflatie een centraal thema is bij beleggers.

Andersom kan, in een extreem scenario, een totaal mislukken van de onderhandelingen ertoe leiden dat geen land zich nog gehouden voelt aan eerder overeengekomen productiebeperkingen. De olieproductie wordt ongecontroleerd opgevoerd met een lagere olieprijs tot gevolg. Afwachten of er deze week alsnog een compromis uit de bus komt.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.