In het kort:

• Chinese economie remt meer bij, kredietgroei meer aan banden
• ECB zaait kiemen van verwarring 
• Biden-steun komt op de rekening; beleggen of consumeren? 

Maandagochtend kwamen de Chinese cijfers over de detailhandelsverkopen (+33,8% jaar-op-jaar) en industriële productie (+35,1%) in februari naar buiten. Astronomische getallen die worden veroorzaakt door de start van de coronapandemie vorig jaar. Maar beide cijfers klopten ook de verwachtingen. Toch gingen de Chinese beurzen stevig in het rood. Zorgen over de Amerikaanse rente en signalen dat de Chinese centrale bank de kredietgroei wil inperken eisten zijn tol.

Opvallend was vorige week de remonte van de technologiebeurs Nasdaq. Deze index, met veel groeiaandelen, profiteerde van de ‘relatieve’ rust op obligatiemarkten. De Amerikaanse tienjaarsrente laste even een pauze in de opwaartse trend. Vrijdag doorbrak ze echter weer de  1,60% grens. En moest de Nasdaq wat terrein prijsgeven. Om uiteindelijk een weekwinst van 2,1% over te houden. Het lijkt erop dat beleggers meer beginnen te wennen aan een structureel wat hoger rentepeil. Zolang dat geleidelijk gaat en voortkomt uit een hogere economische groei is het acceptabel. 

ECB vond het welletjes

In de eurozone gingen met name in de periferie (Spanje, Italië) de langetermijnrentes lager. Dat had  natuurlijk alles te maken met de ECB die donderdag het monetaire beleid toelichtte. De ECB zal in het tweede kwartaal het momentum van haar PEPP-obligatieaankopen opdrijven. PEPP is het programma van kwantitatieve verruiming dat specifiek werd opgetuigd voor de coronacrisis. Mede op deze wijze worden ook kapitaalmarktrentes gestuurd.

De PEPP-beslissing kwam enigszins onverwacht. We gingen er eerder van uit dat Christine Lagarde gewoon zou beklemtonen dat de centraal bankiers de obligatiemarkten in de gaten houden, en snel en flexibel zou interveniëren indien nodig. Maar blijkbaar vonden ze het welletjes met die hogere (of: minder lage) rente van de afgelopen weken. De ECB liet hiermee nogmaals zijn tanden zien.

Kiemen van verwarring

Naast het opdrijven van de obligatieaankopen, vielen twee andere zaken op.

De mate van inzet van het PEPP-programma is blijkbaar onderhevig aan een uitgebreide analyse van allerlei economische en monetaire parameters door de Raad van Bestuur van de ECB. Dit bestuursorgaan komt ongeveer om de zes weken samen. Natuurlijk kan dat ook tussentijds, maar het beslissingsproces voelt alsnog log aan. Wat vragen opwerpt over de snelheid en doortastendheid waarmee de ECB kan handelen in geval van marktcalamiteiten. Wellicht weerspiegelt een en ander een verschil in visie tussen bestuurders. Met de traditionele breuklijnen tussen het noordelijke en zuidelijke deel van de eurozone.

Een tweede bedenking gaat over de beperking van het hogere aankooptempo tot het tweede kwartaal. Dergelijke strikte afbakening in de tijd dreigt onrust te veroorzaken naarmate het einde van het kwartaal nadert. Beleggers zullen zich afvragen wat de beslissing voor het volgende kwartaal zal zijn, waarbij het eventueel terugschalen van de aankoopvolumes tot nervositeit kan leiden. Inclusief een opsprong van de rente. Precies datgene wat programma’s als het PEPP wil vermijden.

De afdronk na de ECB-beleidsmeeting is dan ook dat ze de gemiddelde langetermijnrente in de eurozone weliswaar onder de knoet houdt, maar voor de komende maanden ook kiemen van verwarring en marktvolatiliteit draagt.

Welke stip aan de horizon bij Fed?

Deze week is het de beurt aan de beleidsvergadering van de Federal Reserve (Fed). We verwachten geen veranderingen op het rentevlak. Noch in het beleid, noch in de aangehouden toon. Dat zal er een zijn van relativering van de hogere obligatierente, benadrukking dat de Fed zal tussenkomen op de obligatiemarkt indien nodig en beklemtoning dat de economische doelstellingen van de Fed nog lang niet in zicht zijn. Met name wat de arbeidsmarkt betreft. Voormalig Fed-voorzitter Janet Yellen, tegenwoordig de Minister van Financiën in de Biden-regering, beklemtoonde dit weekend dat het inflatierisico in de VS klein is en bovendien beheersbaar zal zijn. We hebben de middelen om inflatie te bestrijden, verzekerde zij toehoorders in een interview bij nieuwszender ABC.

Daarnaast is het uitkijken welk pad de Fed-bestuurders uittekenen voor de beleidsrente. Elke drie maanden zetten de individuele bestuurders een stip aan de horizon (letterlijk: de weergave van de verwachtingen gebeurt via de zogenaamde ‘dot plot’), over waar zij de komende jaren de optimale beleidsrente zien. In december was er ééntje die een renteverhoging in 2022 verwachtte. Benieuwd of anderen zich ondertussen bij deze visie hebben aangesloten. 

Beleggers hebben in ieder geval hun verwachtingen voor een eerste renteverhoging naar voren gehaald, naar de tweede helft van 2022. Doen ook meer Fed-bestuurders dat, dan zou dat bijgevolg geen verrassing mogen zijn. Toch is het afwachten of markten niet alsnog zouden reageren door de Amerikaanse lange rente weer een opwaarts duwtje te geven. Wat dan ook weer zijn weerslag op aandelenkoersen kan hebben. In eerste instantie op de Nasdaq.

Amerikaans groeiverwachting hoger

Verder is er deze week aandacht voor de Amerikaanse detailhandelsverkopen in februari. De maand januari lieten deze nog een forse sprong optekenen (+5,3% maand-op-maand). Met dank aan de financiële ondersteuning vanuit het $ 900 miljard begrotingspakket van eind december.

De voorbije week kreeg het nieuwe pakket van $ 1.900 miljard zijn definitieve politieke zegen. Samen met de voortvarende vaccinatiecampagne en de geleidelijke heropening van de economie, zorgt dat voor degelijke economische vooruitzichten in de VS. De OESO trok alvast de groeiverwachting voor 2021 op. Van 3,3% naar 6,5%. Oftewel: bijna een verdubbeling in het verwachte momentum.

Tegelijkertijd kampen beleggers natuurlijk met inflatiezorgen. Amerikaanse spaarrekeningen herbergen bijvoorbeeld extra opgebouwde tegoeden van bijna 9% van het BBP. Wat als de heropening van de economie tot een ‘consumptie-bonanza’ leidt? Hoe hoog piekt de inflatie dan? En hoe tijdelijk is zo’n eventuele piek? Vorige week zagen we al dat het consumentenvertrouwen, gemeten door de University of Michigan, veel forser aantrok dan verwacht in maart.

Afwachten hoe dit zal verlopen. Disrupties in de aanvoerketens (bijvoorbeeld van chips), opgelopen grondstofprijzen en basiseffecten (zoals de fors hogere olieprijs versus twaalf maanden geleden) zijn in ieder geval niet van die aard om de inflatieverwachtingen te temperen.

Anderzijds is het ook niet gezegd dat de inhaalvraag extreem krachtig zal zijn. Eerste ervaringen met het steunpakket van december leren dat vooral lagere inkomensgroepen het additionele inkomen onmiddellijk uitgaven. Wat een bekend fenomeen is. Naarmate we hoger op de inkomensladder klimmen, zien we dat effect steeds afzwakken.

Hoe dan ook, enig inflatoir effect zal er wel zijn. In de reële economie of elders. Mochten de opgebouwde spaargelden immers richting beurs gaan, dan kan het ook daar. Dat luidde een jaar geleden mede het herstel in van de Amerikaanse aandelenmarkten.