En verder:

• Sneller terug naar normale samenleving dan verwacht
• Houden financiële markten optimisme vast?
• Tijd dringt nu echt voor brexitdeal

Hét nieuws in de afgelopen dagen kwam natuurlijk van Pfizer dat een werkend coronavaccin presenteerde. Dat is niet alleen belangrijk vanuit medisch standpunt, maar vanzelfsprekend ook vanuit economisch perspectief.

De meest positieve verrassing van het Pfizer-vaccin is de geprojecteerde efficiëntie van 90%. Ter vergelijking: bij het traditionele griepvaccin schommelt de werking rond de 50%.  Als het coronavaccin daadwerkelijk zo effectief is, dan maakt dat een enorm verschil voor de snelheid waarmee  groepsimmuniteit wordt bereikt. Stel dat 70% van de bevolking het vaccin neemt. Bij een effectiviteit van 90% halen we dan meteen 63% immuniteit. Bij een effectiviteit van 50% is dat slechts 35%. 

Hoe sneller en hoe hoger de groepsimmuniteit, hoe sneller en hoe meer de economie weer open kan. Er gloort licht aan het eind van de tunnel. 

Ook Anthony Fauci, de immunoloog die een centrale rol speelt in de Amerikaanse coronabestrijding, sprak hoopvolle taal. Tot voor een paar weken was hij nog voorzichtig: de terugkeer naar een normaal maatschappelijk leven zou in de Verenigde Staten op zijn vroegst pas eind 2021 kunnen. Vorige week echter, verwachtte hij dat er in april voor iedere Amerikaan een vaccin is. Dat suggereert een snellere terugkeer naar het normaal.

Resterende vragen en zorgen

Maar niet alle zorgen zijn van de baan. Zo waren de resultaten van Pfizer’s vaccin slechts voorlopig en gedeeltelijk en zijn er nog vragen over bijvoorbeeld de duur van de werking en of er op langere termijn bijwerkingen zijn. Bovendien zijn er best wat logistieke hindernissen te overwinnen voor een vaccinatieprogramma, want het vaccin moet bij een temperatuur van -70 graden Celsius worden bewaard.

Het is dan ook wachten op de testresultaten van andere ontwikkelaars van een coronavaccin. In eerste instantie Moderna. Dit Amerikaanse biotechbedrijf gebruikt een vergelijkbare techniek als Pfizer en komt binnenkort met zijn voorlopige bevindingen.

Gezamenlijk kunnen Pfizer en Moderna in 2021 ongeveer een miljard mensen van een vaccin voorzien. Dat is veel, maar we hebben méér nodig. Ook uitkijken dus naar de resultaten van Johnson & Johnson en van de samenwerking tussen AstraZeneca en Oxford University. Die resultaten zouden er voor het jaareinde moeten zijn. 

Nieuwe lockdown in VS

Voordat we ingeënt kunnen worden tegen Covid-19 moeten we nog een moeilijke winter door. De ernst van de coronapandemie verschilt van land tot land. Zo trekt Oostenrijk vanaf maandag de teugels weer aan. Andere Europese landen lijken de top van de tweede besmettingsgolf net achter zich te hebben liggen.

In de VS neemt het momentum van de tweede golf nog steeds toe. De omgeving van president-elect Joe Biden speelt zelfs met de gedachte van nationale lockdown van vier tot zes weken. Het is echter niet zeker of dat federaal af te dwingen is. De individuele staten hebben immers verregaande autonomie.

Het is in ieder geval zaak om de restricties niet al te snel en al te fors te lossen. De zogenaamde tegenstelling tussen economie en gezondheid is een valse tegenstelling. De zigzagbeweging van afwisselend lossere en strengere beperkingen is op iets langere termijn schadelijker voor de economie dan iets langer strikt zijn met maatregelen.    

Door de winter heen kijken

Voor financiële markten is het de vraag of ze door de moeilijke winter heen willen kijken. Het nieuws over het coronavaccin zorgde de afgelopen dagen in ieder geval voor een optimistische stemming. Kan die worden vastgehouden?

Na de forse heropleving van de wereldwijde economie in het derde kwartaal, zal het vierde kwartaal weer een terugval laten zien. Dat is een gekend gegeven. Bovendien is die terugval wellicht minder diep dan de economische crash in het tweede kwartaal. Dat biedt toch enig perspectief voor beleggers.

Naast nieuws over coronavaccins is ook de houding van beleidsmakers een bepalende factor. Hierbij is het meest waarschijnlijke scenario dat allerlei steunmaatregelen voor consumenten en producenten worden verlengd. Met zicht op het einde van de pandemie zou het vanuit een economische, politieke en maatschappelijke logica verwonderlijk zijn als overheden hun steun intrekken. Wellicht dat één en ander in de VS nog het meest twijfelachtig is, gegeven de gepolariseerde politieke situatie en de onmin over steunmaatregelen tussen Republikeinen en Democraten. Maar wij vertrouwen erop dat er uiteindelijk voldoende wordt gedaan.

En verder op de macro-economische agenda

De macro-economische agenda is deze week karig gevuld.
 

Chinese economie herstelt verder

Maandagochtend kregen we nieuwe cijfers over de Chinese economie. Zowel de industriële productie (+6,9% jaar-op-jaar) als de detailhandelsverkopen (+4,3% jaar-op-jaar) in oktober bevestigden het economische herstel.

Aziatische beurzen reageren goed op de Chinese economische cijfers en op de aankondiging van het Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP), een vrijhandelsakkoord tussen 15 landen uit de pan-Aziatische regio. Naast het Noord-Amerikaanse Nafta en de Europese Unie ontstaat nu een derde groot regionaal handelsblok.

Geen verrassingen uit Amerika

In de VS stippen we de detailhandelsverkopen en cijfers over de industriële productie aan. Wij verwachten weinig verrassingen. De Amerikaanse consument blijft uitgeven en de industrie zet het herstel verder door.

Cijfers over de Amerikaanse woningmarkt (opstartende woningbouw, vertrouwensindex huizenbouwers) zullen dinsdag naar verwachting de goede gang van zaken bevestigen.

Europese consument mist vertrouwen

Voor de eurozone krijgen we inzicht in het consumentenvertrouwen. De Europese consument worstelt met het vertrouwen in de economie. Beleggers zullen hier echter niet van schrikken. Al enige tijd is er divergentie tussen de ‘zachte indicator’ van het consumentenvertrouwen en de ‘harde indicator’ van de concrete bestedingen.

Bovendien, de nieuwe cijfers voor het consumentenvertrouwen gelden voor oktober. In normale tijden kunnen we hieruit verwachtingen voor de toekomst extrapoleren. Dat is nu veel minder het geval. Daarvoor maakt de coronapandemie alles te volatiel.

Brexithavik vertrokken

En over volatiliteit gesproken: de tijd voor een brexitdeal begint nu echt te dringen. Wij kijken of het recente vertrek van topadviseur en brexithavik Dominic Cummingen uit Downing Street de zaak vooruit helpt.