Aandelenmarkten reageerden met een tijdelijk dipje op coronapatiënt Trump.

In het kort:

• Knotsgekke presidentsverkiezingen nu in de ban van coronapatiënt Trump
• Herstel Amerikaanse arbeids vertraagt maar blijft voldoende goed
• Bestedingen Europese consument staan onder druk

De reactie van de aandelenmarkten op Trump’s positieve coronatest is een voorproefje op de reactie bij een overwinning van Joe Biden in november: even een tijdelijk dipje. Vooral Biden’s plan om Trump’s verlaging van de winstbelasting voor bedrijven in 2018 gedeeltelijk terug te draaien, kan bij beleggers op weinig bijval rekenen. Het tast direct de winst per aandeel aan.

Niettemin is de economische agenda van Biden op de langere termijn op groei gericht. Vooral als de Democraten de controle over de Senaat veroveren, dan staat een significant stimuleringspakket voor de economie in de sterren geschreven. Een Democratische meerderheid in de Senaat maakt een ongestoorde uitvoering van de agenda van Biden mogelijk.

Bedrijven actief met de energietransitie of in infrastructuur kunnen profiteren van Biden’s plannen voor de Amerikaanse economie. Maar het bedrijfsleven draait wel op voor de kosten van die extra economische stimulering door het aangekondigde hogere tarief voor de winstbelasting.

Biden geeft als president meer geopolitieke stabiliteit en voorspelbaarheid dan tegenstrever Trump. Dat kan weer gunstig zijn voor Europese ondernemingen. Bijvoorbeeld omdat de latente dreiging van aangescherpte handelssancties afneemt. Een mogelijk overwinning van Biden, waarbij de Senaat in handen blijft van de Republikeinen, is wellicht het beste van twee werelden.  

De kernboodschap in de campagne van Trump is om de Amerikaanse economie zo snel mogelijk te heropenen. Maar dat heeft de afgelopen dagen een knauw gekregen. En mogelijk dat de president door zijn besmetting ook een andere zienswijze heeft ontwikkeld op het coronavirus en bijstuurt. De verkiezingsdag is al over één maand. Dat is een eeuwigheid in campagnes en de politiek. Vooral in de huidige omstandigheden die met de dag kunnen veranderen en waarbij de Republikeinse en Democratische partijen alle middelen inzetten om te worden gekozen.  

Pelosi en Mnuchin praten verder

Terwijl de Amerikaanse verkiezingen de aandacht vragen blijft het economische nieuws uit de VS degelijk. Hoewel het arbeidsmarktrapport voor september aan de flauwe kant uitpakte, want er kwamen vorige maand minder nieuwe banen bij dan verwacht. Voor een deel is dat echter te verklaren door lagere werkgelegenheidscijfers in de overheidssectoren. In de private sectoren oogde het plaatje beter.

Dankzij de aantrekkende arbeidsmarkt en de vaak opgebouwde spaarbuffers in de afgelopen maanden, kan de Amerikaanse consumptie de komende tijd wellicht op niveau blijven. Diverse bronnen die het consumentenvertrouwen meten, melden nog steeds een aanhoudend lichte verbetering.

Toch duurt het met het huidige hersteltempo nog een jaar of méér voordat de arbeidsmarkt alle verloren arbeidsplaatsen heeft gerecupereerd. En het is maar de vraag of de arbeidsmarkt het niveau van voor de coronacrisis bereikt.

Een bepaalde mate van extra overheidssteun blijft gewenst voor Amerikaanse burgers. De massale ontslagrondes bij een aantal grote Amerikaanse vliegtuigmaatschappijen vorige week illustreren dat. Het wekelijkse aantal nieuwe aanvragen voor een werkloosheidsuitkering stabiliseert al enige tijd op een hoog niveau. En mensen die langdurig werkloos zijn, komen moeilijk aan de bak.

Wat betreft de overheidssteun aan Amerikanen leken de gesprekken tussen de Democratische fractieleider Nancy Pelosi en minister van Financiën Steve Mnuchin vorige week de goede kant op te gaan. Het door de Democraten gedomineerde Huis van Afgevaardigden stemde bovendien in met een begrotingspakket ter waarde van 2.200 miljard dollar (ongeveer 10% van het bruto binnenlands product). Maar meer dan een symbolische overwinning is dit niet. De Republikeinse meerderheid in de Senaat gaat dit voorstel niet overnemen. Het enige positieve blijft dan ook dat de gesprekken verder gaan.

Macro-economische agenda

Herstel Europese detailhandelsverkopen

In de macro-economische agenda voor deze week is er aandacht voor de detailhandelsverkopen in augustus. Die kwamen in juli alweer boven het niveau van een jaar eerder uit. De verkopen in de detailhandel werden opgedreven door internetshoppen, inhaalvraag vanwege de corona-lockdown en door de verschuiving van consumentenbestedingen van diensten (bioscoop, horeca, reizen) naar ‘spullen kopen’.

Een ondersteunend begrotingsbeleid van overheden (bijvoorbeeld arbeidstijdverkorting of tijdelijke werkloosheid met beperkt loonverlies) hield tot nu toe de Europese werkloosheid onder controle en de inkomens op peil. Hierdoor kon de consument blijven betalen en naar verwachting zal heeft deze trend ook in augustus doorgezet.

De vraag is echter of de bestedingen van de Europese consument op peil kunnen blijven. In navolging van het toenemend aantal besmettingen komen er steeds meer beperkende maatregelen. Dat drukt op het sentiment van de consument. Bovendien is het onzeker of de begrotingssteun overal in Europa op hetzelfde niveau blijft. Wellicht niet en dat zullen burgers merken met bijvoorbeeld meer banenverlies.

Een relativerende noot bij de huidige maatregelen tegen het coronavirus is dat de nieuwe beperkingen vooralsnog vooral regionaal gericht zijn.

Het denkkader van de Federal Reserve

De Amerikaanse centrale bank Federal Reserve publiceert woensdag de notulen van zijn meest recente beleidsvergadering. Nadat Jerome Powell eind augustus het nieuwe strategische beleidskader aankondigde, met méér tolerantie voor tijdelijk hogere inflatie, hadden sommigen al bijkomende monetaire verruiming verwacht. Die kwam er – nog - niet. De notulen kunnen meer inzicht geven in die beslissing én in het toekomstige denkkader van de Amerikaanse centrale bankiers.

Inkoopmanagers in dienstensector bevraagd

Uit de Verenigde Staten en China komen cijfers over het economisch vertrouwen van inkoopmanagers in de dienstensector (ISM Non-Manufacturing op maandag en Caixin Services PMI op vrijdag). Wij rekenen in beide gevallen op een stabilisering of beperkte daling ten opzichte van augustus. Dat duidt op een aanhoudend herstel van de economie, maar weliswaar wel in een lager tempo dan in de zomermaanden.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.