Het aantal nieuwe banen steekt schril af tegen eerder aantal ontslagen.

En verder:

• In Europa zal bodem niet onder arbeidsmarkt uit vallen
• Door lage rente voorlopig geen alternatief voor aandelen
• Chinese inkoopmanagers hebben vertrouwen in de economie

Een belangrijk aandachtspunt voor de Amerikaanse economie is de arbeidsmarkt. Uiteindelijk moet de consument voldoende comfort (baanzekerheid) krijgen en over koopkracht beschikken om met zijn consumptie de economie duurzaam te laten herstellen. Daarvoor zijn meer banen nodig, maar tot heden verloopt het herstel van de Amerikaanse arbeidsmarkt hobbelig.

Vrijdag komt het maandelijkse rapport over de Amerikaanse arbeidsmarkt naar buiten, met naar verwachting ongeveer 1,8 miljoen nieuwe banen in augustus. Om dat in perspectief te plaatsen: in maart en april gingen er nog 23 miljoen banen verloren, waarna een gedeeltelijk herstel optrad  in de periode mei-juli met 9 miljoen nieuwe jobs. De VS heeft dus nog even te gaan voordat de schade van de Covid-19-crisis aan de werkgelegenheid helemaal is uitgegumd.

Europese werkloosheid valt voorlopig mee

In de eurozone is de werkloosheid de afgelopen maanden minder fors opgelopen dan in de VS. Veel landen zetten sterk in op deeltijdwerken of tijdelijke werkloosheid, ondersteund door overheidsgeld. Hiermee blijven werknemers formeel in dienst.

Het ene na het andere land in de eurozone kondigde al aan om die steunmaatregelen te verlengen. Hoewel dat soms gepaard gaat met versobering van regelingen, is dit noodzakelijk om economieën zo veel mogelijk op het pad van herstel te houden. Ja, er zullen ontslagen vallen, maar de bodem valt niet onder de arbeidsmarkt uit. Het is een positief teken dat de Europese overheden de economie actief blijven stimuleren. Dinsdag krijgen we de werkloosheidsstatistiek voor de maand juli

Federal Reserve herziet zijn strategie

Ondanks de grootschalige begrotingssteun van overheden voor de economie zullen arbeidsmarkten de komende maanden wereldwijd fragiel blijven. Ook Jerome Powell, voorzitter van de Amerikaanse centrale bank Federal Reserve (Fed), verwees hiernaar tijdens zijn speech in Jackson Hole. Daar vond de jaarlijkse ‘jamboree’ van de centrale bankiers plaats digitaal.

Het belangrijkste nieuws van Powell was de strategische herziening van het monetaire beleid. Dat gaat zich in de VS niet langer richten op een inflatiedoelstelling van twee procent, maar op een gemiddelde inflatie van twee procent. Periodes waarin dit cijfer niet gehaald wordt, kunnen worden gecompenseerd met periodes waarin de inflatie hoger uitkomt.

Daarnaast willen de centraal bankiers zelfs bij lage werkloosheid minder snel het geldbeleid verstrakken. Andersom daarentegen blijft hóge werkloosheid wél een argument voor ruim beleid. Zelfs als die werkloosheid alleen bij bepaalde bevolkingsgroepen te hoog is. Powell streeft naar een ‘inclusieve arbeidsmarkt’.

TINA blijft op troon

Voor beleggers bevestigt het bijsturen door de Fed van zijn inflatiebeleid dat TINA (There Is No Alternative) een centrale rol op markten blijft opeisen. De komende jaren (3, 4, 5 of langer?) is in de VS geen strakker geldbeleid te verwachten om de rente te verhogen, integendeel. De term ‘forever low’ als het om de rente doet nu zijn intrede bij economen. De lage rente zorgt ervoor dat er voor beleggers geen alternatief voor aandelen is.

TINA blijft bijgevolg op haar troon in beleggersland. Van waarop ze aanhoudende steun geeft aan beleggingscategorieën met wat meer risico zoals onder andere aandelen en bedrijfsobligaties van verschillende kwaliteitsniveaus.

Centrale bank schuift op naar politiek

De Fed heeft zich voor zijn beleid veel vrijheidsgraden toegekend. De formulering van de nieuwe inflatiedoelstelling is vaag, bijvoorbeeld over welke termijn de inflatie gemiddeld twee procent moet zijn. De motivatie voor het beleid is ruimer geworden en schuift zelfs op richting de politiek zoals het streven naar een inclusieve arbeidsmarkt. Is die niet beter na te streven met fiscaal, sociaal, herverdelings- of onderwijsbeleid van de overheid in plaats van met monetaire acties van de centrale bank?

Ook de Europese Centrale Bank is bezig met een strategische denkoefening. Daar horen we over een jaar de uitkomst van. ECB-bestuurders die een quasi-structureel ruim beleid voorstaan, hebben in Jerome Powell in een invloedrijk medestander gevonden.

Hoe tijdperk van de strenge, orthodoxe centrale bank lijkt definitief achter ons te liggen. Afwachten hoe streng we die draai over een aantal jaar moeten evalueren.  

Macro-economische agenda

Vertrouwen in Chinese economie

Chinese inkoopmanagers hebben nog steeds vertrouwen in groei van de economie. Dat blijkt uit de inkoopmanagersindices (PMI’s) van het officiële Chinese staatsstatistiekbureau NBS. Die lieten maandagochtend zien dat het herstel van de tweede economie in de wereld zich in augustus geleidelijk doorzet.

Hoewel het indexcijfer voor de Chinese industrie met 51 net onder de verwachtingen bleef, overschreed het nu al voor de zesde maand op rij de kritische drempel van 50. Dat is de grens tussen verwachte economische krimp en groei.

De Chinese dienstensector scoorde een degelijke indexstand van 55,2 punten, wat iets hoger was dan de consensus onder economen vooraf. Later deze week krijgen we soortgelijke PMI-cijfers van Caixin, een onafhankelijk Chinees onderzoeksbureau dat zich meer richt op de kleinere ondernemingen (niet -staats gerelateerd) dan het rapport van de NBS.

Ook in de Verenigde Staten staan deze week inkoopmanagersindices op de agenda (donderdag). Wij verwachten weinig verandering in de degelijke ISM-scores van de vorige maand die wezen op een voortgaand herstel. Al met al is het recente economische nieuws uit de VS nog overwegend positief van aard.

Op donderdag worden ook de detailhandelsverkopen in juli gepubliceerd. Die herstelden snel van hun ‘crash’ in het voorjaar. Maar er zijn belangrijke verschillen tussen landen en sectoren.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.