En verder:

• Herstel detailhandelsverkopen VS laat grote verschillen zien
• Het vertrouwen van de Amerikaanse consument neemt weer af
• Amerikaanse verkiezingen drukken steeds meer stempel op financiële markten

De Europese Centrale Bank (ECB) hield vorige week – zoals verwacht – zijn geldbeleid onveranderd. Bankpresident Christine Lagarde legde de bal expliciet in het kamp van de Europese regeringsleiders. Die trappen hem vooralsnog niet in het doel: de onderhandelingen over het Herstelfonds (en de Europese begroting) slepen zich nu al vier dagen voort.

Wij verwachten dat er uiteindelijk een compromis uit de bus komt. Is het niet maandag, dan in één van de komende weken. Hét hete hangijzer is de mate waarin het herstelpakket bestaat uit subsidies – lees giften – en leningen. In het initiële voorstel was er voor 500 miljard euro aan subsidies ingeruimd. De ‘zuinige vier’ onder aanvoering van Nederland vinden dat bedrag te hoog, Duitsland en Frankrijk vinden 400 miljard de ondergrens. De pot voor subsidies zou nu richting 390 miljard gaan. Dat is een verwatering, maar is niet onverwacht en een bedrag van 390 miljard is voldoende groot om van significant belang te zijn. Het is een relevant stapje richting meer Europese integratie wat betreft begroting. Financiële markten kunnen er bijgevolg blij mee zijn.

Grote verschillen in herstel Amerikaans detailhandelsverkopen

De financiële markten wegen momenteel de economische gegevens af tegen de verslechterende cijfers over het aantal Covid-19-besmettingen. Beiden hebben een V-achtig verloop. Voor de economie is dat mooi: een snelle daling maar ook een snel herstel. Voor virus is dat vanzelfsprekend slecht. Het aantal besmettingen loopt nu weer snel op. In Europa overheerst vooralsnog de ‘economische V’. Maar de situatie in de VS met veel nieuwe besmettingen blijft zorgen baren.

Ondanks de nieuwe coronabesmettingen in de VS lijkt de Amerikaanse economie zich te herstellen van de crisis. Zo gaat het sentiment bij huizenbouwers richting het hoogste niveau in vijf jaar. En de detailhandelsverkopen liepen in juni de Covid19-schade zo goed als volledig in. Ze werden daarbij wel geholpen door uitgebreide financiële steun aan werklozen van $ 600 per week.

Maar bij het herstel van de detailhandelsverkopen er zijn belangrijke verschillen per sector. De verkoop van kleding moet nog steeds een gat van 20% dichten en bij restaurants is dat zelfs nog veel meer. Het totaalplaatje is vooral positief omdat internetverkopen en levensmiddelenwinkels gouden zaken doen.

Consumentenvertrouwen hapert

De belangrijkste bedenking bij economische data zoals de detailhandelsverkopen is dat deze terug kijken. Dat is in deze periode van de coronapandemie des te vervelender, omdat de cijfers uit het verleden al snel niet mee aansluiten bij de actualiteit. Het verloop van de besmettingen overschaduwt de voorspellende waarde van cijfers uit het verleden. Zelfs al zijn die heel recent.

Vanaf medio juni begon het aantal Amerikaanse besmettingen fors op te lopen. Als hier niet snel verandering in komt, dreigt dat het verdere economische herstel te torpederen. In de meest getroffen staten nemen mobiliteitscijfers opnieuw af: mensen blijven weer steeds meer thuis.

De eerste inschatting voor het consumentenvertrouwen deze maand (van de University of Michigan), maakte vorige vrijdag alvast een duik tot net boven het niveau in april. Daarmee is de verbetering van het sentiment in de maanden mei en juni grotendeels weggevaagd. Amerikaanse burgers zijn de afgelopen weken weer een stuk negatiever over hun toekomst geworden.

Trump ‘in troubles’

Het toenemend aantal coronabesmettingen in de VS heeft ook op het politieke speelveld zijn gevolgen. President Trump’s aanpak – of beter: non-aanpak – van de coronacrisis knabbelt aan zijn populariteit. Eind maart stak bijna 46% van de kiezers nog goedkeurend zijn duim omhoog voor Trump. Dat is teruggevallen tot 40%.

In bepaalde peilingen scoort de president hiermee even slecht als Jimmy Carter in 1980 en Lyndon Johnson in 1968. Carter verloor de verkiezingen, Johnson besloot zijn ambities voor zijn herverkiezing op te bergen en trok zich terug.

Hoewel de presidentsverkiezingen pas op 3 november zijn en de campagne nog lang is, zal de impact zich steeds meer laten voelen op financiële markten. Met op de eerste plaats de vraag wat er gaat gebeuren met de belastingverlaging van 2018. Grote kans dat Trumps tegenstrever Joe Biden die als president terugdraait. Dat beïnvloedt de winst van de gemiddelde Amerikaanse onderneming fors negatief met 10% tot 12% bij een volledige herroeping. Aandelenbeleggers zullen dan balen.

Maar er zijn nuancerende factoren bij een hogere belasting voor ondernemingen. Hogere (bedrijfs)belastingen kunnen dienen om elders een ruimer begrotingsbeleid te financieren, zodat de totale impact op de Amerikaanse economie per saldo neutraal of zelfs positief kan zijn. Biden verklaarde al voor 2000 miljard USD te willen investeren in infrastructuur en groene energie.

De kans is echter klein dat de Democratische afvaardiging in het nieuwe Congres voldoende groot is om al te drastische plannen er zomaar doorheen te duwen. To be continued.

Macro-economische agenda

Vragen bij Amerikaans ondernemersvertrouwen

Op de macro-economische agenda deze week vooral aandacht voor de voorlopige cijfers over het economisch vertrouwen onder inkoopmanagers (Markit PMI’s). De vorige week gemelde indicaties uit de regio’s New York en Philadelphia laten een verdergaand herstel zien, de nieuwe industriële orders trokken daarbij de kar.

Zowel voor de eurozone als de VS is de verwachting dat de vertrouwenscijfers in de industrie en diensten weer (net) boven de kritische grens van 50 zullen postvatten (de grens tussen economische krimp en groei). Waarbij het voor de VS wellicht het meest spannend wordt, gegeven de aanhoudende opflakkering van het coronavirus.