Uitbreiding van obligatie-opkoopprogramma blijft achterwege, geld lenen voor banken goedkoper.

In het kort:

• ECB maakt kredietverlening voor banken lucratiever
• Teleurstelling over het niet uitbreiden van het obligatie-opkoopprogramma
• ECB-bazin Christine Lagarde schetst somber economisch beeld met lage inflatie

Het belangrijkste wapenfeit bij de donderdag gehouden ECB-meeting is de renteverlaging op de zogenaamde LTRO-financiering. Als banken geld lenen bij de ECB onder dit LTRO-programma, ontvangen ze zelfs 0,5% op jaarbasis, bij het uitlenen van het geld (en behalen van de uitleentargets) krijgen de banken zelfs in totaliteit 1,0% aan rente op jaarbasis in de schoot geworpen. Dat moet de kredietverlening stimuleren. Door de coronacrisis zijn de openstaande kredietlijnen van bedrijven volledig benut en deze maatregelen geven opnieuw ruimte om krediet af te geven, dat is de achterliggende filosofie.

Geen dwangmiddel beschikbaar

Daarbij is de grote vraag of commerciële banken überhaupt nog extra krediet willen verstrekken. Als er grotere risico’s aan kleven, lees meer kredietafschrijvingen, dan kan de rentebonus van de ECB onvoldoende zijn. Veel banken hebben nog steeds de beschikking over meer dan genoeg middelen, maar lijken simpelweg geen trek te hebben in meer kredieten. In de eurozone zien we dat de EONIA-rente (daggeldrente tussen banken) op -0,46% staat, de driemaands euriborrente (eveneens rente tussen banken) op -0,26%. Een stuk hoger, terwijl de ECB absoluut geen intentie heeft om de beleidsrente te verhogen, integendeel zelfs. Het geeft een oplopende mate van stress aan, banken rekenen elkaar een aanzienlijk hoger rentetarief voor ongedekte schulden.

Maar ronduit teleurstellend was dat de ECB zijn obligatie-opkoopprogramma PEPP niet ophoogde, dat is het specialie Pandemie-programma ter waarde van € 750 miljard. Op een verhoging van € 500 miljard was stiekem gerekend. Er zit ook nog behoorlijk ‘stress’ in het financiële systeem als we afgaan op het renteverschil tussen Duitsland en Italië in onderstaande grafiek. De financiële markten zien het als een gemiste kans, op deze manier had de ECB de ontstane pijn door de begrotingsdiscussie tussen Noord en Zuid kunnen verzachten. Door meer op te kopen had de Italiaanse rente kunnen gaan dalen. We denken dat de ECB haar kruit nu nog niet wenst te verschieten. 

Renteverschil tussen de 10-jaars Italiaanse en Duitse rente

Bron: Capital Economics & Refinitiv 

Op economisch gebied schetste ECB-voorzitter Christine Lagarde een zuur plaatje. De eurozone-economie zal dit jaar krimpen met 5% tot 12%. De inflatierisico’s blijven daarbij aan de onderkant liggen. De financiële markten hebben dat al stevig ingecalculeerd. Bij de inflatiegerelateerde obligaties van Duitsland bedraagt de break-even-inflatie 0,5% op jaarbasis voor de komende tien jaar. Bij een jaarlijkse Duitse inflatie van 0,5% of meer is de belegger beter af met een inflatiegerelateerde obligatie dan een gewone obligatie. De huidige inflatie is historisch gezien erg laag en zeker gezien de onzekere uitkomsten van het huidige mondiale ‘geldexperiment’ wat inflatie gaat aanjagen. De ECB streeft een inflatiedoelstelling na van 2% op jaarbasis, daarvan zijn we ook ver van verwijderd.

De reactie van de financiële markten op de ECB-meeting was er een van teleurstelling. De aandelenmarkten kregen een tikje uitgedeeld en de Duitse rente zakte opnieuw verder, tot -0,6%.

Jack Horvest is investment specialist.