En verder:

• Mogelijk meer inzicht in handelsafspraken tussen China en VS
• Wij verwachten bevestiging van een lichte economische opleving in China
• Met belangstelling kijken naar cijfers over Duitse economie in 2019

Amerika en China ondertekenen woensdag Fase 1 van hun handelsovereenkomst. De verdienste van deze eerste fase is vooral – voorlopig – de-escalatie van het handelsconflict tussen de twee economische grootmachten. Inhoudelijk gaat de Fase 1-deal – voor zover bekend – vooral om de formele bevestiging van initiatieven die al liepen, bijvoorbeeld de bescherming van intellectueel eigendom. De ambities zijn echter zo hoog gesteld dat het de vraag is of ze niet de kiem van nieuwe onenigheid bevatten. Zal China bijvoorbeeld kunnen voldoen aan de beloofde aankoopvolumes van Amerikaanse landbouwproducten?

Ook in de macro-economische agenda speelt China deze week een belangrijke rol. De import- en exportcijfers over de maand december (publicatie dinsdag) geven een beeld van respectievelijk de binnenlandse economische gang van zaken en van het wereldwijde handelsklimaat. Economen rekenen op een bescheiden groei voor zowel de invoer als uitvoer. Dat zou een teken zijn dat de tweede grootste economie in de wereld weer licht opkrabbelt.

Chinese consument is belangrijk

Duidelijkheid over de groei van de Chinese economie in het vierde kwartaal van vorig jaar volgt vrijdag. Wij verwachten dat de groei op 6% uitkomt. Daarmee is de Chinese economische groei weliswaar lager dan in de eerste helft van 2019, maar het zou wél een stabilisatie ten opzichte van het derde kwartaal betekenen.

China denkt dat zijn economische groei in 2020 kan uitkomen rond de 6,0%. Daarbij speelt de Chinese consument een belangrijke rol, die neemt met zijn bestedingen grofweg 75% van de economische groei voor zijn rekening. Vrijdag worden de Chinese detailhandelsverkopen in december gemeld. Samen met de cijfers over de industriële productie en investeringen in duurzame goederen in december (publicatie ook vrijdag) kunnen deze een potentiële positieve verrassing afleveren. Zoals ook in november het geval was. Het zou zelfs een indicatie kunnen zijn dat de economische groei weer wat aantrekt.

Er stroomt weer geld in Chinese economie

Het belangrijkste cijfer op de macro-economische agenda deze week voor de Chinese economie is misschien wel de Total Social Financing (TSF). Dat is een brede maatstaf voor hoeveel geld er in de economie wordt gepompt en die verder kijkt dan alleen de bancaire kredietverlening. Ook het in de markt zetten van nieuwe obligaties of aandelen door bedrijven maakt deel uit van dit cijfer.

Traditioneel is er een sterk verband tussen het verloop van de TSF en het economisch momentum. Dat werd nogmaals duidelijk in 2019. Het is verleidelijk om de vertraging van de Chinese economische groei uitsluitend te wijten aan de handelsoorlog. De maatregelen die de overheid in 2018 afkondigde om de groei van de schuldenberg tegen te gaan, hebben minstens een even grote tol van de economie geëist.

Nu de Chinese overheid in haar strijd tegen de schuldenberg de teugels sinds enige maanden wat laat vieren neemt de TSF weer toe. Zo is er begin januari is er wederom een verlaging van de verplichte kasreserves die banken moeten aanhouden bij kredietverstrekking. Er stroomt weer meer geld in het Chinese economische systeem. We mogen daar geleidelijk de vruchten van verwachten. Een aanhoudende ‘handels-ontspanning’ helpt daar natuurlijk ook bij.

Macro-economische agenda

Duitsland blijft haperen

De Duitse exportindustrie ondervond de groeivertraging van de Chinese economie aan den lijve. In het tweede kwartaal van 2019 tekende Duitsland zelfs een negatief groeicijfer op tegenover de drie maanden daarvoor. In het derde kwartaal was er nauwelijks herstel. Op jaarbasis verschrompelde de groei toen tot een schamele 0,5%. Ter vergelijking: begin 2018 was groei van de Duitse economie nog boven de 3%.

Beleggers kijken met belangstelling uit naar de eerste inschatting van de groei van de Duitse economie in 2019. Dat wordt woensdag bekend. Hoewel dit cijfer zo vroeg in het jaar nog gebaseerd is op een hele reeks ruwe schattingen, zullen ze er toch uit afleiden hoe het Duitsland verging in het laatste kwartaal van 2019. Het is reëel dat de uitkomst wijst op economische krimp in laatste maanden van vorig jaar. Wij denken dat de Duitse economie in 2019 met in totaal met 0,6% is gegroeid.

Amerikaanse industrie blijft aandachtspunt

In de Verenigde Staten hebben we vooral aandacht voor de nieuwe inflatiecijfers, detailhandelsverkopen en industriële productie. Uit het arbeidsmarktrapport van vorige week vrijdag bleek dat de banenmachine met een degelijk toerental blijft draaien. Toch lijkt er nog steeds geen versnelling in de loongroei te zitten, zodat vanuit deze hoek de inflatiedruk matig blijft.

Detailhandelsverkopen daarentegen blijven ondersteund worden door de gezonde arbeidsmarkt. Wij gaan er daarom vanuit dat het consumentenvertrouwen in januari hoog blijft, zo rond het hoogste punt van afgelopen jaar. Komende vrijdag komt het consumentenvertrouwen zoals de University of Michigan dat berekent.

Wat de Amerikaanse industriële productie over de maand december betreft is het uitkijken of die het zwakke ondernemersvertrouwen van de ISM Manufacturing-index al dan niet weerspiegelt. In het aangestipte arbeidsmarktrapport zorgde de dalende werkgelegenheid in de industrie enigszins voor een valse noot.

Ter nuancering van de voorzichtige bedenkingen over de Amerikaanse industrie moeten we ons ook realiseren, dat andere data en indicatoren wijzen op aanhoudend degelijke omstandigheden in de industriële sector. Maar toch volgen we die deze dagen met meer dan gemiddelde aandacht. Ook al omdat de komende maanden het opschorten van de productie van de Boeing 737 Max zich zal laten voelen.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.