Luc Aben ziet interessante dynamiek tussen binnen- en buitenland

Op thuismarkt gerichte sectoren presteren in Europa en VS beter dan op export gerichte sectoren.

En verder:

• Fed-voorzitter Powell optimistisch over Amerikaanse economie
• Bouwsector in VS heeft momentum
• Consumentenvertrouwen in eurozone houdt redelijk stand

De teneur van de berichtgeving over een eerste voorzichtige handelsovereenkomst tussen  tussen China en de Verenigde Staten verandert steevast. Soms is de ondertoon optimistisch, soms voorzichtig. Het grootste struikelblok lijkt het terugdraaien van bestaande tarieven. Vooral Beijing dringt daarop aan. Dan is er ook nog het gevoelige punt van de bescherming van intellectueel eigendom: het vermijden dat technologische kennis van Amerikaanse ondernemingen ongewenst in Chinese handen valt. Dit raakt natuurlijk de kern van het probleem en is veel moeilijker op te lossen dan wat meer of minder landbouwproducten kopen.

De wereldwijde vertraging van de economische groei (mede) als gevolg van de handelsoorlog is China ondertussen niet in de koude kleren gaan zitten. Het momentum van de industriële productie en investeringen brokkelt zienderogen af. In de VS biedt de consument steun aan de economie, daarbij geholpen door de sterke arbeidsmarkt die hem vertrouwen geeft. Amerikaanse ondernemingen daarentegen staan met hun investeringsplannen op de rem. Ook zij voelen de tegenwind in de internationale conjunctuur.

Dit verschil tussen de binnenlandse en buitenlandse dynamiek in de Amerikaanse economie werd vorige week concreet geïllustreerd door specifiek bedrijfsnieuws. Retailer Walmart publiceerde sterke kwartaalcijfers, gestuwd door sterke binnenlandse verkopen. Het meer internationaal gerichte IT-bedrijf Cisco Systems klaagde juist dat zijn buitenlandse klanten terughoudend zijn met investeringen.

Optimistische Powell

Ondertussen legde Fed-voorzitter Jerome Powell een optimistische getuigenis af voor het Amerikaanse Congres. Hij ziet geen dramatische onevenwichtigheden in de economie of op financiële markten. Al waarschuwde ook hij voor de impact van de internationale handelsspanningen op de Amerikaanse industrie.

Deze impact was precies een van de redenen waarom de Fed de afgelopen maanden al drie keer de beleidsrente verlaagde. Met onder meer een positief effect op de rentegevoelige bouwsector.

Macro-economische agenda

Bouwmomentum in VS

De NAHB-index  van de National Association of Homebuilders meet het sentiment bij Amerikaanse huizenbouwers. Dinsdag weten we hoeveel woningbouw er in oktober is opgestart en hoeveel bouwvergunningen er werden verstrekt. Dit laatste geeft een indicatie voor toekomstige economische activiteit. Verwacht wordt dat het optimistische bouwmomentum aanhoudt en bijgevolg de groei van de Amerikaanse economie ondersteunt.

Binnenland versus buitenland

Het is deze week verder natuurlijk uitkijken naar de nieuwe Markit PMI’s. Met de stilaan het traditionele aandachtspunt: bodemt het ondernemersvertrouwen in de verwerkende industrie uit, iets waartoe het cijfer voor oktober een eerste aanzet leek te geven? En kan de meer binnenlands gerichte dienstensector de motor van de groei blijven?

Deze vragen zijn relevant voor de VS én de eurozone. Ter illustratie: vorige week kwam het nieuwe cijfer voor de industriële productie in de eurozone weliswaar iets boven verwachting uit, maar het verloop blijft met -1,7% (jaar-op-jaar) zwak. Onderliggend blijven dezelfde tendensen aanhouden. De op de internationale markten gerichte sectoren blijven het moeilijk hebben, terwijl de productie voor de Europese binnenlandse markt het juist beter doet.

Dit onderscheid tussen de internationale dynamiek en de binnenlandse gang van zaken verklaart in belangrijke mate waarom de Franse industrie het beter doet dan de Duitse. Duitsland produceert veel meer kapitaalgoederen om buiten de Europese grenzen te verkopen, terwijl in Frankrijk de consumptiegoederenindustrie veel belangrijker is. Bovendien is het aandeel van de export in het bruto nationaal product in Duitsland beduidend hoger dan in Frankrijk.

Het spreekt voor zich dat de consument een belangrijke rol speelt in de op het binnenland gerichte economie. In de eurozone hebben we deze week dan ook aandacht voor het consumentenvertrouwen in de maand november. Dat vertrouwen houdt redelijk goed stand. Voldoende om de bestedingen te laten toenemen met ongeveer 2% op jaarbasis. Dat is belangrijk om het groeicijfer positief te houden.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.