De voorzichtig positieve sfeer bij Brexit en handelsoorlog kan echter snel weer omslaan.

En verder:

• Chinese im- en export ontgoochelen
• Amerikaanse consumptiecijfers belangrijk
• Veel aandacht voor productiecijfers Amerikaanse industrie

De Europese leiders proberen deze week met de Britten een uitweg te vinden in het Brexit-doolhof. Met de deadline van 31 oktober in zicht deed de Britse premier Boris Johnson naar verluidt wat water bij de wijn in de kwestie over de Ierse grens, de veelbesproken backstop. De financiële markten reageerden positief en met name het Britse pond veerde op. Toch blijft het afwachten wat er de komende dagen uit de onderhandelingen komt. Het zijn vooralsnog voorzichtige positieve signalen. 

Ook van het Amerikaans-Chinese handelsfront kwamen er het afgelopen weekend positieve geluiden. Zo schrapt de VS geplande tariefverhogingen en zal China meer Amerikaanse landbouwproducten kopen. Verder waren er wat Chinese beloftes om zich niet te bezondigen aan valutamanipulatie.

Maar ook bij de handelsvete is het afwachten. De concrete uitwerking moet nog volgen. En hoewel de beloftes van dit weekend ontegenzeggelijk een stap vooruit zijn, is het ook maar een klein stapje vooruit nadat eerder tien stappen achteruit zijn gezet. Op die eerder gezette passen wordt vooralsnog niet teruggekeerd en bestaande tarieven blijven gelden. Bovendien was er eerder dit jaar ook al eens een lichte dooi in de onderlinge sfeer die vervolgens weer verkilde.

Aandelenbeleggers waren de afgelopen twee handelsdagen niettemin goedgemutst. Of ze dat blijven hangt af van verdere politieke ontwikkelingen, economische data en de wisselwerking tussen die twee. Dat neemt niet weg dat meer duidelijkheid bij één van deze beide terreinen de aandelenkoersen – tijdelijk - positief in beweging zal zetten.

Macro-economische agenda

Zwakke Chinese cijfers

De macro-economische agenda is  deze week goed gevuld. Maandagochtend kregen we al de Chinese import- en exportcijfers over de maand september voorgeschoteld. Die ontgoochelden en illustreren nogmaals dat China wordt geconfronteerd met zowel een zwakke binnenlandse als buitenlandse vraag. De Chinese autoverkopen kregen in september opnieuw een forse knauw. Die verkopen waren 6,6% lager dan in september 2018 ondanks allerlei stimuleringsmaatregelen door de overheid. 

Vrijdag krijgen we het groeicijfer voor de Chinese economie in het derde kwartaal. Voor geheel 2019 was het plan om 6,0% tot 6,5% groei te realiseren. Traditioneel haalt China die doelstellingen netjes, althans volgens de officiële statistieken. Dit keer is het echter uitkijken of dat weer het geval is. De verwachting van de markt is een groei van de Chinese economie in het derde kwartaal van 6,1% op jaarbasis.

Premier Li Keqiang temperde enige weken terug alvast de verwachtingen voor de korte en middellange termijn. Hij zei, dat het huidige economische klimaat en de gecompliceerde internationale situatie het vasthouden aan de ‘zes procent economische groei’ uitdagend maken.

Twee belangrijke segmenten van de Chinese economie, de industriële productie en detailhandelsverkopen, waren in augustus alvast opvallend matig. Of september beter was (cijfers komen vrijdag), zal in belangrijke mate bepalen hoe China het er uiteindelijk vanaf bracht in het afgelopen kwartaal. De handelscijfers van maandagochtend zetten in ieder geval aan tot waakzaamheid.

Amerikaanse consument en woningmarkt

Ook in de VS verwachten we de detailhandelsverkopen over de maand september. Dit is altijd een belangrijk cijfer, want consumptie maakt het leeuwendeel van het Amerikaanse economische plaatje uit. Maar zoals we al regelmatig aanhaalden, is het belang momenteel nog groter gegeven het lagere wereldwijde economische groeimomentum. De Amerikaanse binnenlandse vraag moet dan zijn rol van sterkhouder blijven vervullen.

Verder hebben we aandacht voor de Amerikaanse woningmarkt. Die is traditionele gevoelig voor rentebewegingen. Toen de centrale bank Federal Reserve (Fed) eind 2015 zijn beleidstarief begon op te trekken, en dat tot eind vorig jaar doorzette, ondervond de woningmarkt geleidelijk tegenwind.  Zo kende de vertrouwensbarometer van de huizenbouwers (NAHB-index) een moeilijk 2018.

Nu de Fed het geweer van schouder veranderde en ook de obligatierente (veel) lager staat, komt er weer optimisme in de Amerikaanse bouwsector. Dat blijkt zowel uit die NAHB-index als uit de beterschap bij zowel de nieuwbouw als uitgereikte bouwvergunningen. Dat kan enkel maar  helpen om de binnenlandse vraag op peil te houden.

Amerikaanse industrie: slecht humeur, degelijke cijfers?

De industriële productie in Amerika over de maand september staat voor donderdag op de agenda. Toen twee weken geleden het vertrouwen in de industriesector tegenviel (zie cijfers ISM Manufacturing), reageerden beurzen daar negatief op. De angst voor een forse groeivertraging, zelfs recessie, borrelde weer op.

Ondanks het dalende ondernemersvertrouwen waren de harde productiecijfers in de maand augustus nog verrassend goed. Of dat in september zo bleef, weten we donderdag. Markten zullen hier scherp naar kijken. In dat kader kijken we ook even vooruit. De eerste indicaties hoe de Amerikaanse industrie vaart in oktober bereiken op maandag (de Empire State index) en donderdag (de Philly Fed) de financiële markten. Beide graadmeters meten het industriële activiteitenniveau in respectievelijk de regio's New York en Philadelphia. Economen gaan uit van een min of meer stabiele tendens.

Ja, de Amerikaanse industriële prestaties worden scherp in de gaten gehouden, hoewel beleggers misschien nóg scherper kijken naar de verdere afwikkeling van de handelsoorlog. Want dat zal mede bepalend zijn voor het klimaat waarin de industrie wereldwijd moet werken de komende maanden. Waarmee we opnieuw zijn aanbeland bij het politieke domein.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.