Spiraal van licht afzwakkende groei zet door in Europa, meer actie vanuit ECB in aantocht

In het kort:

• ECB laat monetair beleid ongewijzigd, maar Lagarde moet vol aan de bak
• Economische indicatoren in de eurozone blijven verzuren
• Europese bedrijven verrassen per saldo positief met handelsupdates over derde kwartaal

De ECB-vergadering van gisteren stond vooral in het teken van de vertrekkende ECB-president Draghi, de man die in zijn acht jaar voorzitterschap de beleidsrente nooit verhoogde!

In zijn afscheidsrede verstopte hij een boodschap. De genomen krachtige monetaire maatregelen in september (renteverlaging en hernieuwde inkoop obligaties) stuitten op veel weerstand en verdeeldheid. Echter de rijen binnen de ECB zijn weer volledig gesloten. De maatregelen zijn uiteindelijk zeer noodzakelijk geweest door het continu afglijdende economische momentum aldus Draghi. Dat heeft de oppositie tot inkeer gebracht. Afgelopen dagen passeerden opnieuw een aantal parameters die het beeld van een afkoelende eurozone economie bevestigen. 

Duitse dienstensector krijgt een knauw

Het samengestelde inkoopmanagersindexcijfer (Markit PMI) in Duitsland ging in oktober verder op zijn retour. Gerekend was op een indexstand van 48,8 maar er rolde een niveau van 48,6 uit de bus. De industriële activiteit stabiliseerde zich gelukkig, echter de dienstensector bleef ver achter bij de verwachtingen. De nieuwe orderinstroom voor diensten daalde in oktober het hardst sinds juni 2013 en de banencreatie vertraagde verder. Het venijn voor de Duitse economie zit vooral in de belangrijke uitvoer. In zowel de industrie als in de dienstensector lopen de exportorders in fors tempo terug. Dat alles wijst op meer druk op de Duitse economische groei.

Consumentenvertrouwen in eurozone scherp lager

Het sentiment bij de eurozoneburgers liep een forse buts op in oktober. Met een stand van -7,6 stelde de EU eurozone-consumentenindex stevig teleur. Gerekend was op grofweg een stabilisatie van rond de -6,7. De bovengemelde indexstand van oktober vertaalt zich naar een groeitempo van de huishoudelijke bestedingen van iets boven de 1% op jaarbasis. Dat is bijna een halvering ten opzichte van een jaar geleden. Kijken we vervolgens naar de arbeidsmarkt in de eurozone dan verliest deze ietwat aan kracht qua banencreatie. Daarnaast heeft de loongroei gepiekt. Dat betekent aanhoudende druk op het consumentensentiment. En daarmee komt de economische groeiverwachting van 1,2% van de ECB voor 2020 meer in het gedrang.

Kredietvraag Europese bedrijven zakt in

De ECB Bank Lending Survey over het derde kwartaal 2019 toont een afnemende vraag naar kredieten om bedrijfsinvesteringen te doen. Een snel herstel van de vraag naar machines gaat hiermee van tafel. Bij burgers is er iets minder appetijt voor woninghypotheken, terwijl de vraag naar gewoon consumentenkrediet wel groeide. Door de gedaalde rentestanden versoepelde de bancaire sector in de eurozone zijn leningsvoorwaarden aan de private sector. Italië ging daarbij aan kop maar ondanks veel betere voorwaarden kwam de kredietvraag aanzienlijk lager uit!

De komende ECB-bazin Christine Lagarde moet vol aan de bak.

Lagarde erft van Draghi een economie die in een neerwaartse spiraal zit en een grote politieke verdeeldheid over het monetaire beleid.  Verdere monetaire verruiming, verlaging van de beleidsrente en verhoging van de inkoop van obligaties liggen desondanks toch in het verschiet maar dat is niet voldoende. Ze moet de politiek meer en vooral sneller meekrijgen voor fiscale stimulansen.

Als de groei-aftakeling van de economie binnen de perken blijft, geleidelijk verloopt èn gecombineerd wordt met een ruimer monetair beleid, dan hoeft dat de Europese aandelencasus niet teveel te schaden. Over het algemeen hebben Europese bedrijven tot op heden de licht afzwakkende economische condities goed doorstaan. Tot op heden weet 60% van de Europese bedrijven de winstmeetlat over het derde kwartaal te verslaan. Qua omzet zien wij een vergelijkbaar beeld.

Jack Horvest is investment specialist