Brexit-hardliner Johnson geeft meer reuring op financiële markten.

In het kort:

• Volgens premier Johnson wordt het voor de Brexit kiezen of delen voor de 31 oktober
• Het breekpunt van de Ierse grenskwestie zit muurvast
• Kans op harde Brexit is duidelijk toegenomen, evenals eventuele nieuwe verkiezingen

De nieuwe Britse premier Boris Johnson treedt vandaag aan en moet ‘even’ de Brexit regelen in een dikke 100 dagen tijd. Hij is uitgesproken pro Brexit, maar zijn economische en fiscale politiek voor na de scheiding tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie is minder strak omschreven. Vooral de financiering van Johnsons plannen is onduidelijk.

Het grootste risico is dat Johnson, net als voorganger Theresa May, verzandt in de Brexit-slangenkuil. Maar dat zal hij niet accepteren. De rode draad in Johnsons Brexit-politiek bestaat uit vier standpunten:

• Per 31 oktober komt het Brexit-traject tot een eind en het is buigen of barsten. Een Brexit-deal wordt nagestreefd, maar een harde Brexit is geen punt. De kans hierop is nu zeker toegenomen.
• Geen Ierse back-stop, het openhouden van de grens tussen Ierland en Noord-Ierland
• Geen tweede referendum over de Brexit
• Geen verkiezingen voor een eventuele Brexit-deal

Het is harde en stevige taal die Johnson verkondigt. Vooral het loslaten van de Ierse back-stop is een struikelblok. De Europese Unie zal daarmee niet akkoord gaan. Het Britse parlement zal juist een deal met een back-stop niet goedkeuren. Eerdere patstellingen in de Brexit-onderhandelingen kunnen direct weer worden ingenomen.

Het Britse Parlement zal proberen om een eventuele harde Brexit met aanwezige wetgeving te blokkeren en op deze wijze nieuwe verkiezingen uitlokken. Premier Johnson heeft duidelijk niet alle zeggenschap in het Brexit-proces en dat kan tot verrassende en mogelijk onorthodoxe bewegingen leiden van zijn kant. Die onzekerheid levert meer onzekerheid voor financiële markten op, zeker als de Brexit-deadline van 31 oktober nadert.

Fraaie politieke beloftes

Johnson wil een meer verruimend fiscaal beleid voeren. De belastingvrije voet wordt opgekrikt, de afdracht aan sociale verzekering begint pas bij een hoger inkomen en hogere belastingtarieven moeten gaan gelden bij hogere inkomensschijven.

Het zijn fraaie politieke beloftes die de Britse schatkist circa £ 20 miljard extra kosten (0,9% van het BNP). De financiering ervan is onbekend, maar waarschijnlijk door ophoging van de staatsschuld.

Wij stellen dat de aanstelling van Johnson de kansen op een harde Brexit heeft vergroot, evenals de kans op nieuwe verkiezingen die vervolgens een Labour-regering kunnen opleveren. Het scenario van een Brexit met een deal tussen de EU en het VK is aanzienlijk minder waarschijnlijk. Bij een harde Brexit zal de groeivoet voor de Britse economie mogelijk terugvallen van tegen de 1,5% nu tot richting het nulpunt in 2020. De negatieve groei-effecten zullen in 2021 weggeëbd zijn. Het Britse pond kan daarbij mogelijk terugzakken met een kleine 10% schatten marktvorsers in, om daarna geleidelijk te herstellen. In onderstaande tabellen staan prognoses voor de Britse economie met en zonder Brexit-deal.

Jack Horvest is investment specialist.