Is de optimistische toon van ECB-president Draghi over Europese economie nog verantwoord?

In het kort:

• Amerikaans banenrapport stelt gerust
• Groene economische scheuten in China
• Brexit-soap sleept zich voort

Hoe praat Mario Draghi over de economische ontwikkeling in de eurozone? Dat is interessant om in de gaten houden op de beleidsvergadering van de Europese Centrale Bank (ECB) aanstaande woensdag. Ondanks de flauwe economische data, was die toon tot nu toe relatief optimistisch. Draghi wees daarbij op de goed lopende Europese dienstensector, dalende werkloosheid of degelijke gezinsbestedingen. Maar de vraag is of die toon nog verantwoord is? Met name van de Europese industrie komt het ene na het andere magere cijfer. Inkoopmanagers in de industriesector hebben minder vertrouwen in de economie. Wij zijn benieuwd naar de tone of voice van Draghi, die weleens minder optimistisch kan zijn.

Geen grote aankondigingen

Wij verwachten geen grote aankondigingen van de ECB-voorzitter op de beleidsvergadering. Niet zoals vorige maand toen de ECB verraste met de aankondiging van een nieuw rondje TLTRO’s en de eerste renteverhoging uitstelde tot minstens 2020.

Met TLTRO’s (Targeted Long Term Refinancing Operation) kunnen banken tegen aantrekkelijke voorwaarden geld lenen bij de ECB. Het expliciete doel is om de kredietverlening aan gezinnen en ondernemingen te stimuleren. Vooral landen in de periferie van de eurozone kunnen deze hulp wel gebruiken om de inzakkende kredietgroei op te vijzelen.

Met uitstel van de renteverhoging reageerde de ECB op het zwakke economische momentum en de aanhoudend lage inflatie. In praktijk maakte deze aankondiging weinig uit. Financiële markten gingen er al niet van uit dat er dit jaar nog een hogere beleidsrente aankwam. Sterker nog, op dit moment is de marktconsensus dat een eerste renteverhoging door de ECB iets is voor ten vroegste begin 2021.

Sleutelt de ECB aan de negatieve rente?

Naast de toon waarmee Draghi over de economie zal praten zijn wij ook benieuwd of hij iets meer vertelt over eventuele maatregelen om de nadelige effecten van de negatieve depositorente te verzachten.

Als banken overtollige liquiditeiten bij de centrale bank plaatsen, krijgen ze een negatieve rente aangesmeerd. Dit drukt op hun rendabiliteit, hoewel de ECB dat nuanceert. Gedeeltelijk klopt die relativering. Jaarlijks kost de negatieve rente de Europese banksector ongeveer 7,5 miljard euro. Dar is veel geld, maar tegelijkertijd verwaarloosbaar in verhouding tot de omvang van het bankenlandschap.

Toch stak de afgelopen weken de discussie de kop op om aan het systeem van depositrente te sleutelen. Bijvoorbeeld door een eerste schijf van reserves die banken bij de ECB plaatsen vrij te stellen van de negatieve rente. De financiële impact hiervan op de hele banksector zou beperkt zijn (los natuurlijk van de specifieke situatie bij individuele banken). Maar het zou wél de wrevel over die negatieve depositorente wat kunnen wegnemen en het draagvlak voor dit beleid vergroten. Zodat het langer kan worden aangehouden. Wellicht begint Draghi hier woensdag over.

Banenrapport VS stelt gerust

Na een zwakke cijfers over het aantal nieuwe banen in februari (+28 duizend) waren economen zenuwachtiger over de prestaties van Amerikaanse arbeidsmarkt, één van de pijlers onder de economische groei. De toevoeging van 196 duizend nieuwe banen in maart (exclusief landbouw) aan de arbeidsmarkt was dan ook een grote opluchting. Een aantal nieuwe banen van meer dan 150 duizend zien economen als gezond.

De Amerikaanse loongroei van 3,2% op jaarbasis is op een prima niveau. Het is voldoende hoog om de koopkracht licht te laten toenemen, maar ook weer niet te hoog om de inflatie aan te jagen. Deze week komt in de VS het inflatiecijfer voor consumentenprijzen over maart naar buiten. Wij verwachten geen spektakel.

Groene scheuten in China?

In China gaven de recente PMI’s (vertrouwen in economie bij inkoopmanagers) bemoedigende signalen. Het ondernemersvertrouwen in zowel de industrie als dienstensector kwam boven verwachting uit. Zijn dit de eerste groene scheuten die het einde van de groeivertraging van de Chinese economie  aankondigen?

Met deze vraag in het achterhoofd kijken wij naar de nieuwe Chinese import- en exportcijfers die komende vrijdag worden vrijgegeven. Met name de importcijfers kunnen een beeld geven van de binnenlandse economische gang van zaken in China. Een beter Chinees economisch momentum is ook goed nieuws voor de eurozone en voor beurzen natuurlijk.

Brexit-soap sleept zich voort

De Brexit-soap gaat deze week verder natuurlijk. Op 12 april vervalt de eerdere deadline voor de Britten om de uittredingsdeal door het parlement te jagen. De kans dat dat alsnog lukt, is klein. Toch weet je het maar nooit. Hoe dan ook, er zal deze week iets moeten gebeuren. De twee meest waarschijnlijke opties zijn alsnog een harde Brexit of nieuw uitstel. Premier Theresa May vroeg dergelijk uitstel al aan tot 30 juni. Vóór die datum moet het Britse parlement dan één of andere deal goedkeuren.

Om toch nog tot een deal  te komen die de goedkeuring van het Britse parlement krijgt onderhandelt May nu met oppositieleider Jeremy Corbyn van de Labour Party. Leiden die onderhandelingen tot witte rook, dan betekent dat wellicht een softere Brexit dan de eerdere deal die May met de Europese Unie overeenkwam. Komen ze er niet uit, dan kan het weer alle kanten op.

In ons beleggingsbeleid gaan wij niet uit van een harde Brexit en nieuw uitstel tot 30 juni of later. De Europese president Tusk voelt voor een langer uitstel. Woensdag komt de Europese Raad hierover bijeen.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.