Zwakkere groei levert risico op voor aandelenmarkten, ECB houdt monetair beleid ongewijzigd.

In het kort:

• Kredietgroei eurozone zakt in, vooral periferielanden zijn de dupe
• Beleidsrente blijft laag zolang inflatie niet op stabiel niveau van tegen de 2% is
• Aandelenbeleggers rekenen op economisch groeiherstel tweede jaarhelft

ECB-baas Draghi sloeg bij de persconferentie van de gisteren gehouden ECB-vergadering een flauwe toon aan over de eurozone-economie. Er zijn toenemende zorgen over de zwakke prestaties bij de ECB en volgens Draghi neemt het momentum nog steeds af. Voor ons een signaal dat het verwachte groeiherstel in de tweede jaarhelft meer in gevaar komt. Dat is een mindere ontwikkeling voor aandelenbeleggers. Bedrijven hebben veelal in de winstprognoses een licht economisch herstel verwerkt voor de tweede jaarhelft. Dat herstel komt nu meer in gevaar, net als de bijbehorende winstprognoses. De ‘usual suspects’ voor winstherzieningen zijn de meer cyclische bedrijfstakken in Europa.

ECB in de afwachtende houding

De centrale bankiers nemen naar verwachting tot begin juni de tijd om additionele monetaire stappen te definiëren. Hoeveel en welke maatregelen zijn er noodzakelijk om de eurozone-economie aan de praat te houden? Een aantal gedachtegangen gaf Draghi al prijs.

Hij stond stil bij de negatieve rente-effecten waarvan het bankwezen veel last heeft. Bij de stalling van overtollige liquiditeiten bij de ECB krijgen banken een negatieve rente van -0,4% voor de kiezen. Dit drukt de winsten van banken met € 7,5 miljard op jaarbasis en indirect ook het functioneren van het bankwezen. Om de negatieve rente-effecten weg te nemen denkt de ECB na over eventuele compensatie. Vooral banken met overtollige liquiditeiten, veelal uit de kernlanden van de eurozone, profiteren hiervan. Bijkomend effect is dat het ook de mond snoert van kritische centrale bankiers uit deze landen op de geldpolitiek van de ECB.

Kredietvraag eurozone vertraagt, ECB komt met reddingsboei

Details over het aangekondigde goedkoop geldprogramma (TLTRO) voor het bankwezen, ter stimulering van de kredietverlening, komen waarschijnlijk begin juni. Uit de kredietgroeicijfers van de ECB blijkt dat haast geboden is. Het percentage banken - dat een aantrekkende vraag van bedrijfsleningen rapporteerde in het ECB lending survey - daalde tot 0% in het afgelopen kwartaal.  In Q4 lag dat cijfer nog op 9%. Dat wijst op afnemende investeringen. De nettovraag naar bedrijfskrediet kromp zelfs in Spanje en Italië.

Het goedkoop geldprogramma is met name bedoeld voor de landen in de periferie. Toch houden we reserves bij de effectiviteit van de komende stimulering. De rentetarieven zijn al dusdanig laag dat er van een nog lager rentetarief (door TLTRO) weinig stimulering meer uitgaat. Dat wil zeggen dat het kredietvragers over de streep trekt om geld te lenen. En bovenal er is geen gebrek aan aanbod van leningen. Nee, er is eerder een tekort aan vraag ontstaan. Bedrijven en gezinnen in de eurozone vinden dat zij al genoeg hebben geleend. Door de onzekere economische vooruitzichten wordt dat gevoel versterkt.

Misschien moet een volgende stap meer fiscale stimulering zijn in landen waar overheden nog begrotingsruimte hebben? De bekende kernlanden dus.

Jack Horvest is investment specialist.