De economie van de eurozone presteert minder, maar geen aanhoudend zwaar weer.

De macro-economische agenda is deze week goed gevuld. De Amerikaanse economische cijfers zullen de aanhoudende degelijke gang van zaken bevestigen volgens het gebruikelijke plaatje van de afgelopen maanden.

Het consumentenvertrouwen en de detailhandelsverkopen in de Verenigde Staten blijven op peil door de hogere lonen. Het vertrouwen bij het belangrijke Amerikaanse midden- en kleinbedrijf blijft eveneens voldoende hoog. De industriële productie lijkt voorlopig niet al te veel last te hebben van de sterke dollar en de handelsonrust tussen de VS en China. Daarbij is er een gematigde inflatie die blijft schommelen rond 2%, de doelstelling van de Amerikaanse centrale bank Fed. Kortom, in de VS loopt de economische groei nog wel even los.

Kleinere groei eurozone

In Europa ligt de economische groei genuanceerder. Met name Europese macro-economische cijfers vallen tegen. De ‘excuses’ om incidentele factoren daar de schuld van te geven, raken stilaan uitgeput. De exportmotor draait op een lager toerental en ook de Europese consument is terughoudender.

Ook de politieke ruis door de Italiaanse overheidsbegroting, de Brexit en de gele hesjes helpen niet echt mee. Om nog maar te zwijgen over de handelsoorlog. Bij elkaar opgeteld leveren ze een zwakker economisch plaatje op. Beleidmakers schroeven de prognoses alras omlaag. De Europese Commissie zet nu in op een economische groei voor de eurozone in 2019 van 1,3%. Dat is een behoorlijke verlaging ten opzichte van de prognose van 1,9% in november. Het voordeel is dat beleidsmakers nu wel met erg zwaar weer rekenen. Dan valt het eerder mee.

Is de Duitse economie in een recessie terechtgekomen? Komende donderdag krijgen we een eerste inschatting van de groei van de Duitse economie in het vierde kwartaal van 2018. Tot voor kort mochten we uitgaan van een weliswaar mager, maar toch nog positief groeicijfer. Dat is ondertussen twijfelachtig geworden. Zo was de voor Duitsland belangrijke industriële productie in december bijna 4% lager dan in dezelfde maand een jaar eerder. Vooral Duitse investeringsgoederen zijn minder gevraagd. Ook hield de Duitse consument de hand op de knip bij de eindejaarsinkopen.

Geen aanhoudend zwaar weer

In het verlengde van een twijfelachtige Duitse economische groei is het uitkijken naar de tweede inschatting van de economische groei van de gehele eurozone in het vierde kwartaal van 2018 (die cijfers komen eveneens donderdag). Wordt de eerder geschatte kwartaalgroei van 0,2% bijgesteld? De kans daarop is groot. De Italiaanse economie krimpt en de Duitse economie waarschijnlijk ook.

Ook al gaat het allemaal wat minder, toch is het niet ons uitgangspunt dat de Europese economie in aanhoudend zwaar weer terechtkomt. Zo kan er ondersteuning komen door een ruimer monetair beleid van de Europese centrale bank ECB, eventuele fiscale stimulering door overheden van de kernlanden van de eurozone en/of een aantrekkende consumptie. De werkloosheid daalt en de koopkracht bij Europese burgers verbetert door loonstijging en een zeer gematigde inflatie. Maar daarvoor is het belangrijk dat het consumentenvertrouwen weer een opwaartse lijn laat zien. 

Het afnemende groeimomentum voor de eurozone is in ons beleggingsbeleid aanleiding geweest om een stap terug te zetten in Europese aandelen.

China geeft tegengas

De verklaring voor de zwakkere groei van de eurozone-economie is een optelsom van een hele reeks factoren. Belangrijk daarbij zijn de handelsspanningen tussen de Verenigde Staten en China. Als we deze week de nieuwe Chinese import- en exportcijfers verwelkomen, zullen we weer worden bijgepraat over de mate waarin zowel de Chinese binnenlandse economie als de exportsectoren schade ondervinden. Ook wordt duidelijk hoe de Chinese handelsrelatie met de VS zich ontwikkelt.

Chinese beleidsmakers proberen tegengas te geven en de economie te stimuleren. In tegenstelling tot de periodes 2008-09 en 2015-16 toen dat gebeurde door massale opbouw van schulden, gaat dat nu in kleinere stapjes. Bijvoorbeeld via lagere belastingen en een geleidelijke verruiming van de geldmarkt.

Wij verwachten dat die maatregelen op enig moment effect zullen hebben. Een belangrijke indicator om daarbij te volgen is de geldgroei. Vandaar dat we iedere maand met meer dan gemiddelde belangstelling uitkijken naar dát cijfer.

Voorlopig afwachten

Nu de koersen op de Aziatische beurzen in de loop van januari herstelden van de december-klap hebben we ook hier wat aandelenposities afgeroomd. Dat leek ons verstandig in afwachting van wat meer duidelijkheid over de toekomst. Het spreekt voor zich dat het vooral de politiek is die meer duidelijkheid kan scheppen. Met stip op nummer één staat een definitieve handelsdeal tussen de VS en China. Hierover sijpelen wisselende geluiden door, zodat het afwachten blijft. Net zoals we dat moeten doen bij de Brexit-soap…

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.