VS blijkt niet immuun voor wereldwijde groeivertraging. Groei lager, maar voldoende goed.

De cijfers over de Europese economie leverden vorige week een gemengd beeld op. Zo klom het vertrouwen bij de inkoopmanagers uit de dienstensector volgens de Markit PMI tot zijn hoogste punt in drie maanden. Belangrijk, want die diensten zijn goed voor ongeveer 80% van de eurozone economie. En het is een teken dat de interne vraag in de eurozone op niveau blijft. Anders gezegd: de consument lijkt te blijven besteden.

Vanuit de industrie bleef het nieuws echter slecht. Daar zakte de Markit PMI verder weg tot het laagste punt in bijna zes jaar. Vooral in Duitsland zit de (export)industrie in het slop. Wat ook nog een keer werd bevestigd door de zwakke IFO-index. Zolang de handelsdreigingen aanhouden, is er wellicht geen fundamentele heropleving te verwachten. In die zin is Trumps aankondiging van maandagochtend om een nieuwe verhoging van de importtarieven op Chinese producten uit te stellen hoopgevend. Tenminste, als de Amerikaanse administratie haar pijlen nu niet volop op Europa en zijn autosector gaat richten…

Hoe dan ook, combineren we de Markit PMI’s vanuit de industrie en dienstensector, dan lijkt de kwartaalgroei in de eurozone voor de eerste periode af te stevenen op 0,1% tot 0,2%. Dat is mager, maar geen recessie. In ieder geval voldoende genoeg om de posities in Europese aandelen intact te houden.

ECB bereidt zich alvast voor

Ook de ECB maakt zich sinds enige tijd zorgen over het economische plaatje. Dat bleek uit de notulen van de recentste meeting. Daarnaast bevestigden deze notulen dat de ECB alvast de technische voorbereidingen start voor nieuwe  TLTRO’s.

Het TLTRO-programma voorziet banken van goedkope financiering, op voorwaarde dat ze dat geld gebruiken voor kredietverlening aan ondernemingen en gezinnen. De centrale bankiers willen de kredietverlening op gang houden teneinde voldoende economische groei te creëren. In 2020 moeten de financieringen vanuit de vorige ronde (2016) worden terugbetaald aan de ECB. Maar het zou dus best kunnen dat er een nieuw programma aankomt. Het zijn vooral de periferielanden die de grootste afnemers zijn van het programma. Overmorgen krijgen we de kredietcijfers over de maand januari.  Het zal ons niet verbazen dat kredietverlening in de periferielanden (o.a. Italië) meer stokt door de krimp van de economie.     

Daarnaast stipten de notulen aan dat de inflatie laag blijft, ondanks aantrekkende lonen. Gegeven het matige economische tempo verwachten we niet dat de nieuwe inflatiecijfers die we vrijdag mogen verwelkomen, dat beeld zullen veranderen.    

Licht betere Chinese cijfers verwacht

In China is het uitkijken naar de PMI’s (ondernemersvertrouwen) van februari. Ook de Chinezen kampen met een zwakke industrie, terwijl de dienstensector zich redelijk houdt. Een soortgelijke situatie als in de eurozone dus. In allebei de regio’s laat de handelsoorlog zich voelen. In China omdat zij het rechtstreekse doel zijn van sancties, in de eurozone omdat het een open economie is met veel wereldwijde handelsbanden.  

Toch verwachten we een lichte verbetering van de Chinese PMI’s op de korte termijn. Stilaan moeten de stimuleringsmaatregelen van de overheid zijn vruchten afwerpen. Bovendien kwamen er de laatste weken ook al voorzichtig optimistische geluiden vanuit het Chinees-Amerikaanse handelsoverleg.

Ook de VS geen economisch eiland

Tot voor kort leek de Amerikaanse economie immuun voor de wereldwijde groeivertraging. Maar de zwakke recentste cijfers over de detailhandelsverkopen en industriële productie tonen aan dat ook de VS geen eiland is te midden de wereldwijde economische oceaan. Komende donderdag verwachten we het groeicijfer voor het laatste kwartaal van 2018. Wellicht zal dat een stuk onder de 3,4% van het kwartaal voordien zal liggen.  Zo rond de 2,5%. Dat vinden wij voldoende goed.

Ook voor de ISM-index (publicatie vrijdag) voorzien we een daling. Een lichte weliswaar. Het is niet dat de Amerikaanse economie nu plots heel hard onderuit glijdt. Daarvoor blijft het consumentenvertrouwen bijvoorbeeld te hoog. Iets wat morgen zal bevestigd worden door het vertrouwenscijfer zoals de onderzoeksbureau Conference Board dat meet.

Het lagere groeimomentum onderbouwt in ieder geval de beslissing van de Federal Reserve om meer geduld te hebben met eventuele toekomstige renteverhogingen. Naast de vertraging in Europa en Azië werken ook de verhogingen die eerder al zijn doorgevoerd stilaan remmend. Bovendien ebt het effect van de belastingverlaging geleidelijk weg. Deze week levert Powell zijn semestriële toelichting af voor het Amerikaanse Congres. We verwachten geen speciaal nieuws.

Dat zou wél kunnen komen uit de ontmoeting tussen Trump en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-Un. Of misschien zelfs uit het onderzoek naar Russische inmenging bij de Amerikaanse verkiezingen. Er zijn geluiden dat speciaal aanklager Mueller zijn rapport stilaan zal inleveren. Ongetwijfeld een scharnierpunt in Trumps presidentschap.

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.