Vertragende economische groei eurozone zet mogelijk de geldkraan weer open.

In het kort:

• ECB ziet een duidelijke neerwaartse verschuiving van economische risico's
• De meer cyclische Duitse economie ondervond in januari veel meer onverwachte tegenwind
• Kapitaalmarktrente blijft de komende tijd gedrukt in de eurozone

ECB-baas Draghi stelde vorige week donderdag dat de economie in de eurozone verslechtert. Tussen de regels door betekent dat, dat projectie van 1,7% van de Europese Centrale Bank voor de groei van de economie in 2019 in gevaar is.

Draghi’s waarschuwende vinger was geen eyeopener, want de eveneens bezorgde Duitse Bundesbank verlaagde al eerder vorige week de aanwas voor de belangrijke Duitse economie voor 2019 tot slechts 1,0%. En de zorgen voor de Duitse economie zijn voor de korte termijn groot te noemen. Dat alles zorgt ervoor dat de Duitse tienjaarsrente nu rond de 0,2% aan het anker ligt. Ergo, bij meer spanningen rond de economische groei in de euroregio zullen Duitse obligaties mogelijk weer als vluchthaven fungeren en de rente verder drukken. 

De Duitse Ifo-index (een graadmeter voor het ondernemersvertrouwen) kreeg in januari een stevige knauw te verwerken. De 99,1 voor alle sectoren van de economie was een veel zwakkere uitkomst dan verwacht en het is de laagste stand sinds februari 2016. Niet alleen de industriesector ging omlaag, ook de meer op de consument georiënteerde sectoren zoals diensten en detailhandel kregen ervan langs. Het is een steeds duidelijker bewijs dat de consument voorzichtiger ‘besteedt’. Een trend die economen juist andersom hadden ingeschat! Het is dan ook niet vreemd dat het Duitse bedrijfsleven aanzienlijk negatiever staat tegenover de nabije toekomst.

Teneur van de ECB duidelijk meer gematigd

Het ging de ECB te ver om direct een ommezwaai voor het monetair beleid aan te kondigen - van een verkrappend naar een meer verruimende politiek. De bank wil eerst meer bewijs dat de Europese economie echt momentum verliest. Nabije oplossingen in de politieke dossiers als de Brexit en de handelsvete China versus Verenigde Staten kunnen de economische boel nog keren, stelde Draghi. Ook duidde Draghi al op 'ontstane monetaire lucht' die door gedaalde rentetarieven in de eurozone-economie is geblazen. Dat zorgt voor stimulansen.

Toch voorzien wij dat er mogelijk meer monetaire actie nodig is om de economie op het juiste tempo te houden, lees een groei van boven de 1,0% op jaarbasis. De kans is groot dat bij de komende ECB-vergadering in maart een potentiele renteverhoging alvast wordt doorgeschoven van tweede helft 2019 naar 2020. En dat een mogelijke verhoging echt afhankelijk is van economische data en niet vanuit een vastomlijnd ECB-kader. Geen fait accompli dus.

ECB heeft voldoende gereedschap

Wat kan de ECB doen om de Europese economie aan te zwengelen? Meest voor de hand liggend is nieuwe, goedkope herfinanciering aan banken verstrekken (zogenoemde Targeted Long Term Refinancing Operation (TLTRO's). Dat zal lucht geven aan de banken in de periferie van de eurozone die deze aflopende faciliteit hebben gebruikt. Verder kan de ECB weer obligaties gaan opkopen, negatieve rentes handhaven of verder opleggen. ECB-baas Draghi zegt over voldoende gereedschap te bezitten om de groei te stimuleren.

De mindere economische groei en de mogelijke beleidsgevolgen voor de ECB houdt de kapitaalmarktrente voorlopig laag. Stel dat de ECB verder moet ingrijpen met een soepeler monetair beleid (opkopen van obligaties en/of doorvoeren van sterkere negatieve rentes) dan zal de druk op de rente verder toenemen, evenals de druk op de euro.

Jack Horvest is investment specialist.