Hoofdeconoom
Luc Aben vreest voor ondoorgrondelijke politieke wegen
De Italiaanse begroting en de Brexit houden beleggers de komende tijd het meeste bezig.
Het laatste kwartaal van het beursjaar is aanstaande. De uitgangspositie van beleggers voor die laatste drie maanden ziet er redelijk uit. De mondiale economische groei stabiliseert, bedrijven maken meer winst, de verhouding tussen beurskoersen en onderliggende bedrijfswinsten is niet abnormaal opgeblazen, de rente is nog steeds laag en de inflatie is relatief gezien onder controle.
Tegelijk zijn er factoren om goed in de gaten te houden. De meest opvallende zijn een sterker dan verwachte rentestijging in de Verenigde Staten, een escalerend handelsconflict, turbulenties in opkomende markten, de Italiaanse politiek en een harde Brexit.
Hogere FED-rente verwacht
De Amerikaanse centrale bank Federal Reserve zal naar verwachting komende woensdag de beleidsrente optrekken met 0,25%. Deze nieuwe rentestap wordt algemeen verwacht en zal weinig wenkbrauwen doen fronsen. Mogelijk geeft de Fed een verdere toelichting over de afbouw van zijn balans, waar de nodige opgekochte obligaties op staan. Dat kan eventueel deining op de financiële markten geven.
Een plotselinge versnelling van Amerikaanse inflatie werkt verstorend
De financiële markten gaan ervan uit dat de Fed in het komende jaar geleidelijk vier opwaartse rentestapjes zet. Dat wordt al ingecalculeerd. Een plotselinge versnelling van de inflatie in Amerika waarbij de Fed het rentewapen onverhoopt sterk en versneld moet inzetten kan in dit geval verstorend werken. Dan is het renteklimaat een structurele tegenwind voor beurzen.
Koopjesjagen in China
In het handelsconflict worden maandag nieuwe Amerikaanse heffingen van kracht op 200 miljard dollar aan geïmporteerde goederen uit China. Bij de aankondiging daarvan begin vorige week viel op, dat Chinese aandelen het nieuws gelaten over zich heen lieten komen.
Sterker nog, Chinese aandelen hebben er een goede week op zitten. De CSI 300, een index van de belangrijkste aandelen op de beurzen van Shanghai en Shenzhen, sloot 5,2% hoger. Wellicht dat beleggers enigszins ‘opgelucht’ waren dat de nieuwe heffingen voorlopig beperkt blijven tot 10% in plaats van 25%. Verder speelt mee dat, na de koerscorrectie van 20% sinds het hoogtepunt in januari dit jaar, Chinese aandelen best al wat slecht nieuws inprijzen. De eerste koopjesjagers duiken nu op.
Onze boodschap bij opkomende markten is dat onrust breed kan overslaan naar financiële markten, maar dat we het risico moeten kaderen. Zo ligt het epicentrum van de onrust in twee landen: Turkije en Argentinië en betreft het niet alle opkomende economieën. Wij stellen dat een terugkerende rust in de opkomende markten de aandacht trekt van koopjesjagers. De waarderingen van aandelen zijn aantrekkelijk en de brede economische groei blijft voldoende hoog.
Vooral aandacht voor Italiaanse begroting en Brexit
Het Italiaanse politieke dossier en de Brexit lijken beleggers de komende tijd nog het meeste bezig te houden. Eind deze week dient de Italiaanse regering haar begrotingsvoorstel in bij de Europese Commissie. Op dit moment gaan wij er niet vanuit, dat er zich grote conflicten met de Europese begrotingsregels zullen voordoen. De forse populistische retoriek in de afgelopen maanden is immers wat geluwd. Toch blijft het uitkijken, want de wegen van de politiek zijn soms ondoorgrondelijk. Dat geldt zeker als het over de Italiaanse politiek gaat.
Gaat de Italiaanse regering haar huishoudboekje écht aanpakken?
Bovendien is er nog een verschil tussen het indienen van een Italiaanse begroting die in 2019 netjes binnen de Europese 3%-norm blijft en het doorvoeren van structurele hervormingen die de onderliggende gezondheid van het Italiaanse huishoudboekje écht aanpakken.
Het Brexit-dossier dreigt te ontsporen. Op de informele top van Europese regeringsleiders vorige week in Salzburg kwamen de standpunten van Europa en het Verenigd Koninkrijk niet dichter bij elkaar. In aanloop naar de bijeenkomst was er best wat optimisme. Er werd geen definitieve doorbraak in de onderhandelingen verwacht, maar toch minstens enige toenadering. De koers van het Britse pond tegenover de euro volgde deze verwachtingen. Eerst steeg de Britse munt ten opzichte van de euro, maar toen van toenadering geen sprake bleek, verloor hij opnieuw terrein.
De nood voor een zo constructief mogelijke oplossing is hoog. De maanden oktober en november worden cruciaal voor de Brexit. Iedereen beseft dat een harde Brexit enkel verliezers oplevert, maar dat is geen garantie voor een eerbaar compromis. Ook hier kunnen de wegen van de politiek ondoorgrondelijk zijn. Wellicht bieden die wegen in dit geval nog kans op een oplossing.
Macro-economische agenda: Duits ondernemersvertrouwen
De macro-economische agenda trapt deze week af met de IFO-index, die wat zegt over het vertrouwen in de economie bij Duitse ondernemers. Na een moeilijke eerste jaarhelft, waarin het vertrouwen bij Duitse ondernemers stelselmatig afbrokkelde, was er in augustus plots verbetering merkbaar. Wij verwachten niet dat die deze maand volledig vastgehouden kan worden. Maar een kleine terugval is niet heel dramatisch. Het IFO-peil blijft overeenstemmen met degelijke economische groei van net iets meer dan 2% in Duitsland.
Verder staan in de eurozone nieuwe cijfers over de kredietverlening op de agenda. In vergelijking met de Verenigde Staten leunt het Europese bedrijfsleven sterker op bancair krediet. Kredietcijfers zijn daarom belangrijk om een beeld te krijgen van het economische momentum. Bovendien zien we dat consumenten in de eurozone blijven spenderen en dat voedt de kredietvraag. We verwachten een gematigd positief signaal van de kredietverlening aan de private sector.
In de VS zijn alle ogen gericht zijn op de eerdergenoemde Fed-bijeenkomst. Naast het rentebesluit is het vooral ook uitkijken of voorzitter Powell zijn recente optimistische toon over de Amerikaanse economie en/of zijn renteplannen bijstuurt. Wij zien daar op dit moment geen reden voor. We verwachten dat er samen met de renteverhoging alvast wordt voorgesorteerd op een nieuwe rentestap in december.
Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot.
Hoofdeconoom