Als politieke logica met economische ratio aan de haal gaat, dan kan het alle kanten op.

Elke keer als een Chinese of Amerikaanse ‘official’ verzoenende taal spreekt over het handelsconflict, veren de beurzen op. Dit duidt erop, dat beleggers héél graag willen. Ze kijken hoopvol uit naar de aankomende bedrijfsresultaten over het eerste kwartaal. Ze willen profiteren van de kansen die zijn ontstaan na de nervositeit op markten in de afgelopen weken. Beleggers willen aan de slag. Elke uitspraak van een beleidsmaker die suggereert dat de handelssoep uiteindelijk niet zo heet zal worden gegeten, grijpen ze met beide handen aan.

Het is dan ook jammer dat president Trump erin slaagt om telkens olie op het vuur te gooien als er enige opluchting in de markten is. Waardoor beleggers weer schrikken en in het defensief gaan.

Wellicht zullen we nog een hele tijd in een dergelijke omgeving moeten leven. Zo zitten de Amerikaanse importtarieven nog maar in het stadium van de vooraankondiging. De effectieve toepassing speelt op zijn vroegst in juni. Dat geeft enerzijds nog voldoende tijd om er op een verstandige manier uit te komen. Maar anderzijds schept het ook ruimte voor dreigementen over en weer. Stoere taal maakt deel uit van de onderhandelingsstrategie, maar op een bepaald moment kan één en ander uitmonden in een oncontroleerbaar tegen elkaar opbieden.

Wij gaan er op dit moment vanuit, dat er uiteindelijk een onderhandelingsresultaat uit de bus komt. Deze visie zou de komende dagen ondersteund kunnen worden door dat andere handelsdossier: Nafta. De VS zouden aansturen op een ‘voorlopig principeakkoord’. Dat kan een signaal zijn, dat er ook met China ruimte is voor een compromis.

Toch blijven er risico’s en onzekerheden. De handelsdiscussie overstijgt bovendien het economische. Het gaat bijvoorbeeld ook over het ontstaan van China als nieuwe geostrategische en economische grootmacht. Een statuur die na de val van de Berlijnse Muur en implosie van de Sovjet-Unie decennia was voorbehouden aan de VS.
Daarnaast spelen ook de Amerikaanse Congresverkiezingen in november mee. Trump hoopt met forse campagnetaal de Republikeinse kandidaten een zetje te geven. Deze en andere factoren kunnen uiteindelijk de boventoon gaan voeren in het onderhandelingsproces. Dat kan een richting uitgaan die niets meer met economie te maken heeft. Als de politieke logica met de economische ratio aan de haal gaat, dan kan het alle kanten op.

China publiceert komende vrijdag zijn handelsbalans over de maand maart. Die is op nog geen enkele manier beïnvloed door het verhaal van de afgelopen weken. Maar wellicht weet de publicatie meer aandacht op zich gericht dan normaal. Het voorspellen van maandcijfers is echter een onmogelijke opgave. Ze zijn zeer volatiel.

Geen aanpassing van plannen Fed

Het Amerikaanse arbeidsmarktrapport van afgelopen vrijdag zal voor de Federal Reserve geen aanleiding zijn geweest om zijn renteplannen aan te passen. De banengroei in maart viel enigszins tegen, maar blijft over de laatste drie maanden op een mooi gemiddelde van 201.000 nieuwe jobs per maand.

Het verloop van de uurlonen voldeed precies aan de verwachtingen: gezapig omhoog. Het is allemaal voldoende om de Fed bij zijn plannen van twee tot maximaal drie renteverhogingen in 2018 te houden. Fed-baas Jerome Powell was hier net voor het weekend tamelijk duidelijk over. Ondanks dat markten hiervan schrokken, zien wij op dit moment echter geen aanleiding om forser ingrijpen te verwachten. Begin februari was het nog precies de vrees daarvóór die aandelen onderuit haalde.

Woensdag publiceert de Fed de notulen van zijn meest recente beleidsvergadering. Wij verwachten dat die ons beeld zullen bevestigen. Dezelfde dag krijgen we ook nieuwe Amerikaanse inflatiecijfers. Die zullen wellicht een versnelling van het prijspeil laten zien. Vanwege de appelflauwte van de inflatie over de afgelopen twaalf maanden trekt dat de vergelijking op jaarbasis enigszins scheef. 

Bedrijfscijfers moeten beurs kunnen ondersteunen

Los van het politieke circus, gaan de kwartaalcijfers van ondernemingen de aandacht opeisen. De verwachting is, dat de gemiddelde Amerikaanse onderneming 11% meer winst zal rapporteren ten opzichte van het eerste kwartaal van vorig jaar. Dat lijkt veel, maar gegeven de belastingverlaging moet dat relatief makkelijk haalbaar zijn.

In Europa ligt de verwachte gemiddelde winsttoename op 5%. Ook dat lijkt een haalbare kaart. Halen of - liever nog - overtreffen de bedrijfscijfers de verwachtingen, dan kan dat tegengewicht bieden aan de nervositeit die beleggers al twee maanden teistert. Want zoals we al aanstipten: die willen zo graag.

Luc Aben is hoofdeconoom van Van Lanschot. Hij blikt wekelijks vooruit op economische ontwikkelingen.