Obligaties behaalden in 2017 een licht positief rendement. De vraag is of we dit voor 2018 ook nog kunnen verwachten.

Staatsobligaties houden hoofd net boven water

De waarde van een mandje obligaties van landen in de eurozone bleef in 2017 nagenoeg gelijk. Wel waren er onderlinge verschillen. Zo deden obligaties van de zuidelijke landen, zoals Spanje (0,9%)  en Italië (0,7%), het over het hele jaar gemeten beter dan bijvoorbeeld Duitse staatsobligaties (- 1,5%). Dit komt doordat veel Duitse staatsobligaties gedurende het jaar een negatieve vergoeding gaven. Bovendien steeg de Duitse tienjaarsrente in 2017 met ruim 20 basispunten naar 0,4%. 

Bedrijfsobligaties presteerden beter dan staatsobligaties

Een gemiddeld mandje met kredietwaardige bedrijfsobligaties noteerde over 2017 een rendement van 2,4%. Hoewel de Duitse staatsrente steeg werd dit meer dan gecompenseerd door een daling van de geëiste risicopremies voor bedrijfsobligaties. Hierdoor daalde de vergoeding op bedrijfsobligaties en stegen de koersen. De daling van de risicopremies was vooral te danken aan de sterke vraag van beleggers en de ECB naar deze obligaties. Net als wij, geven veel beleggers de voorkeur aan bedrijfsobligaties, omdat deze nog een hogere vergoeding geven dan staatsobligaties. Daarbij helpt het dat bedrijven er goed voor staan en dit nog wel even zo kan blijven door de gunstige economische condities. Binnen de categorie bedrijfsobligaties waren obligaties van financiële instellingen de winnaar. Seniorbankobligaties stegen ruim 3% in waarde terwijl een mandje met achtergestelde leningen van financiële instellingen zelfs 8% plusten.

Obligaties met hoger risico ook in de plus, mits valuta was afgedekt

Bedrijfsobligaties van mindere kwaliteit (highyield) en obligaties van opkomende landen waren afgelopen jaar ook veel gevraagd. Het rendement was daardoor voor beide categorieën positief. Amerikaans highyieldpapier steeg 7,5% in waarde. En obligaties van opkomende landen, uitgegeven in valuta zoals de Amerikaanse dollar en de euro, behaalden een rendement van bijna 9%. Maar dit zijn wel rendementen in Amerikaanse dollar. Omdat de dollar in waarde daalde ten opzichte van de euro, is het rendement in euro’s gemeten zelfs negatief. Het was dus zaak om de valuta af te dekken.

2018: jaar van de afbouw van de obligatie-opkoop door ECB

Vanaf vandaag zal de ECB haar opkoopprogramma van obligaties halveren. In plaats van € 60 miljard, zullen de centrale banken tot september 2018 nog maar € 30 miljard per maand kopen. En ergens in de zomer zal de ECB waarschijnlijk aangeven het bedrag vanaf september nog verder terug te schroeven. Hoewel Draghi hierbij voorzichtig te werk wil blijven gaan, en de ECB ook de vrijvallende gelden van obligatieleningen die ze op haar boek heeft voorlopig nog herbelegt, denken we dat deze afbouw in combinatie met de goede economische ontwikkeling de Duitse tienjaarsrente in 2018 opnieuw hoger zet. Zeer rooskleurig zijn de vooruitzichten voor beleggers in obligaties in 2018 dan ook niet.